116720

Rola praw człowieka przed 1989 r. w Polsce i innych krajach zdominowanych przez Związek Radziecki:

•    „Siła bezsilnych”, esej Vaclava Havla

•    W 1977 roku w Czechosłowacji powstała karta 77 (jej rzecznikiem był m in. Havel, za co został skarany więzieniem)

•    Komitet Obrony Robotników —» Komitet Samoobrony Społecznej KOR, powstały w 1976 roku (członkowie: Jacek Kuroń, Jan Józef Lipski, Zbigniew Romaszewski, Adam Micluiik, Henryk Wujec, Leszek Kołakowski, Jerzy Andrzejewski, Halina Mikołajska). Biuro Interwencyjne prowadzone przez Zofię i Zbigniewa Moczulskich było inicjatorem powstania KOR.

•    Ruch Obrony Praw Człowieka i Obywatela (Leszek Moczulski, Stefan Niesiołowski, Mieczysław Boruta - Spicchowicz)

•    strajki w lipcu i sierpniu 1980 roku były przede wszystkim formą walki o podstawowe prawa człowieka, działalność Niezależnego Samorządnego Związku Zawodowego „Solidarność”

•    Wprowadzenie przez władze PRL w 1981 roku stanu wojennego oznaczało zdecydowane naruszenie praw człowieka.

•    Rok 1989 przyniósł triumf praw człowieka w Polsce i Europie.

Nagrody Nobla dla ludzi walczących o prawa człowieka:

•    1983 Lech Wałęsa, za nich solidarnościowy wspierający walkę o prawa człowieka

•    2003 Shirin Ebadi zasłużona w walce o p.cz prawruczka z Iranu

•    2004 Kenijka Wangari Maathai

•    2005 Międzynarodowa Agencja Energii Atmowej i jej szef Mohamed EIBaradei

•    2006 Muhammad Yunus - twórca mikrokredytów z Bangladeszu i jego organizacja finansowa

•    2007 Al Gore (były wiceprezydent USA) i Międzyrządowy Panel do spraw Zmian Klimatu

•    2008 Martii Ahtisaari - były prezydent Francji, nagroda za zaangażowanie w rozwiązywanie konfliktów międzynarodowych

•    2009 Barak Obama - prezydent USA