117330

Głos dorosłego jest podstawą myślenia asertywnego - nie wywołuje poczucia winy ani krzywdy. Dodaje mocy i wiary we własne możliwości. Zdajemy sobie sprawę, że jesteśmy autorami naszych wyborów.

Zachowanie asertywne.

Asertywne odmawianie.

Chcąc odmówić z subiektywiydi powodów - reprezentujących naszą wolę, często pojawiają się sytuacje kłopotliwe. Niezależnie od zastosowanej techniki należy jasno dać do zrozumienia drugiej stronie, że nie wykonamy jego prośby. Najlepiej zasygnalizować swoją decyzję słowem .nie’ już na początku naszej odpowiedzi. Można zastosować np. zmiękczenia ( w rodzaju „przykro mi"), gdyż suche „nie’ może zabrzmieć odpychająco. Dobrze jest także w jasny sposób przedstawić motywy naszej odmowy.

Wyrażanie oczekiwań.

Przy asertywnym wyrażaniu oczekiwań jak i przy odmawianiu istotne jest krótkie i konkretne wyjaśnienie sytuacji. Na końcu naszej prośby należy umieścić konkretne pytanie pozwalające tylko na odpowiedź: tak/ńie. Wszelkie próby „mącenia", manipulacji można łatwo wyjaśnić pytaniem Idatyfikacyjnym - czyli wyrazić jaśniej postawę naszego rozmówcy. Kończąc rozmowę należy zweryfikować dokonane ustalenia krótko streszczając treść całej rozmowy.

Reagowanie na krytykę.

Nikt nie lubi być krytykowanym. Automatyczną reakcją jest postawa obronna. Jest kilka typowych reakcji na krytykę. Zaprzeczamy faktom, próbujemy się usprawiedliwiać, niektóiych ogarnia strach, że jakakolwiek reakcja pogorszy sytuację. Często osoby krytykowane wyznając zasadę, że „najlepszą defensywą jest ofensywa" przechodzą do ataku próbując nie zauważać swoich wad czy błędów. Prawidłową reakcją jest odejście od poczucia winy czy krzywdy i do głosu należy dopuścić naszego „Dorosłego". Należy skoncentrować się na faktach, próbować znaleźć rozwiązanie proponując zmiany w sytuacji, która spowodowała konflikt.

Zachowanie wobec ataku werbalnego.

Agresją słowną posługują się osoby, które celowo chcą naruszyć godność drugiego człowieka. Często podnoszą głos, używają ekspresyjnej mowy dała. Są jednak przypadki, gdzie nie występują wymienione sytuacje, a druga strona narusza naszą godność.

Będąc atakowanym należy zaznaczyć, że sposób, w jaki zwraca się nasz rozmówca nie odpowiada nam, jednocześnie (nawet wielokrotnie) zaznaczając, że zależy nam na rozwiązaniu problemu. Często osoba atakująca chce u nas sprowokować podobny sposób zachowania kłamiąc, krzycząc itd. Bardzo ważne jest zachowanie asertywnego stylu obrony i nie przyjmowanie zasad narzucanych przez drugą stronę.

Obrona przed powtarzającymi się zachowaniami inwazyjnymi (mobbing).

Ten sposób zachowań u pracodawców jest coraz częśaej spotykany zwłaszcza w obecnej sytuacji, gdzie rynek pracy kurczy się z roku na rok. Pracownicy rezygnują z własnej godności w obawie przed utratą pracy. Zadawanie zbyt osobistych pytań, klepanie podczas rozmowy, udążliwe kontrolowanie, dręczenie, dotykanie i inne style zaczepek seksualnych są zachowaniami nie do przyjęcia.

Obrona w takich sytuacjach wymaga solidnego zaplecza asertywnego. W walce z takimi zachowaniami należy jasno określić drugiej stronie granice swojego terytorium psychologicznego. Jednak często osoby zachovwjące się inwazyjnie nie reagują na naszą asertywność i nie przyjmują do wiadomości naszych reakcji. Wtedy należy wyrazić swoją złość - jednak nie można mylić jej z agresją. Złość neutralna jest normalną reakcją i nie należy się jej unikać bojąc się, że np. urazi ona innych. Od agresji różni ją to, że opisujemy nasz stan emocjonalny a nie atakowanie innych. Należy określić co jest dla nas ważne, co nas irytuje w postawie drugiej strony. Jeśli tego potrzebujemy, możemy być ekspresyjni. Z reguły wtedy druga strona zaprzestanie zachowania inwazyjnego, co pozwoli na rozpoczęcie normalnej rozmo\Ay.