W starożytnej Grecji - rozwój miast. Nieco inaczej niż w późniejszych czasach -funkcjonowanie miast państw. Nie było gradacji państw. W mieście powtarzały się te same funkcje (administracyjna, religijna). Plac miejski w starożytnej Grecji uzyskał formę wyróżnionego miejsca w mieście. Miast rozwijało się koncentrycznie wokół agory tak długo jak nie przeszkadzały temu ukształtowania terenu.
Rzym
Chronologia
Architektura starożytnego Rzymu -okres panowania królów (VI - V w. pne)
-okres republiki (V w. pne - 30 r. pne)
-okres cesarstwa (30 - poł III w. ne
-okres późnego antyku (pot III - do końca V w. ne)
Architekturę i urbanistykę rzymską ukształtowały:
-Architektura i urbanistyka hellenistyczna: inspiracja greckimi układami przestrzennym, porządkami architektonicznymi,formą świątyni -Architektura etruska: przejęcie konstrukcji łukowych i sklepień, opanowanie sztuki wypalania terrakoty Kapitel, łuk rzymski,
Okres republiki - rozwój urbanistyki i architektury Najważniejsze osiągnięcia rzymian w dziedzinie urbanistyki i architektury -wytworzenie własnego, nowatorskiego stylu -porządek kompozycyjny
-wynalezienie cementu produkowanego z wapna, popiołów wulkanicznych, wody i drobnych kamieni tzw. OPUS INCERTUM a w związku z tym opanowanie techniki wyrobu zapraw i tynków -umiejętność wypalania cegły (II w)
Rodzaje konstrukcji muru rzymskiego -opus testaceum -opus incertum
Rzymskie miasta i budowle
-otoczone murami obronnymi z bramami i wieżami
-budowa forum
-budowa okazałych pałaców i willi, mauzoleów,nekropolii i katakumb
-powszechniejsze stosowanie sklepień i kopuł
-monumentalna architektura użyteczności publicznej
-świątynie na planie centralnym
-świątynie na podium z portykiem z jednej storny
Budowle:
Rzym