121909

biegunach magnetycznych 90', dlatego też na biegunach nie da się używać busoli magnetycznej.

Pasy Van Allena - zwane też pasami radiacyjnymi, są obszarami intensywnego promieniowania. Otaczają Ziemię i składają się z naładowanych cząstek o wielkiej energii -głównie elektronów i protonów - schwytanych w pułapkę przez ziemskie pole magnetyczne, w którym poruszają się one po trajektoriach zbliżonych do spiralnych

Strumień cieplny Ziemi - ilość energii cieplnej przepływającej z wnętrza Ziemi ku jej powierzchni, mierzona w jednostce czasu na jednostkę powierzchni. Źródłem ciepła struktura wewnątrz Ziemi i procesy fizyczne w niej zachodzące. Gradient geotermiczny przeciętnie wynosi 30'C na km głębokości.

Przyciąganie ziemskie - siła skierowana ku środkowi Ziemi. Ciężar ciała zależy od szerokości geograficznej - na równiku jest najmniejszy, a na biegunach największy.

Siła odśrodkowa - siła skierowana na zewnątrz od osi obrotu Ziemi. Jest największa na równiku i jest przeciwnie skierowana do siły grawitacyjnej.

Wartość przyciągania ziemskiego w danym miejscu na sferoidzie jest nazywana wartością teoretyczną dla danego punktu.

Anomalia grawitacyjna - różnica między teoretyczną wartością przyciągania ziemskiego, a wartością zmierzoną w danym punkcie (za pomocą grawimetru). Jest ona ujemna nad górami i wyżynami, a zerowa lub dodatnia nad oceanami.

Izostazja - stan równowagi mas w skorupie ziemskiej, którego zakłócenia wyrównuje się przez izostatyczne mchy skorupy.

Teoria Airy’ego: różne części litosfery mają taką samą gęstość, ale różną miąższość.

Teoria Pratt’a: różne części litosfery mają różne gęstości.

Ustąpienie lodowca powoduje podnoszenie lądów.

Kształt Ziemi (elipsoida obrotowa spłaszczona)

Geoida - jest teoretyczną powierzclinią, na której potencjał siły ciężkości Ziemi jest stały, pokrywającą się ze swobodnym poziomem mórz otwartych i przedłużoną umownie pod powierzchnią lądów. Jej powierzchnia jest prostopadła do kierunku siły grawitacji.

Ruch Ziemi

-    ruch obiegowy (po orbicie, ma kształt elipsy, trwa 1 rok)

-    ruch obrotowy (powoduje go istnienie siły Coriolisa, która powoduje min. odchyl wiatrów)

-    ruch procesyjny (ruch osi obrotu Ziemi, która w ciągu 25700 lat zakreśla powierzchnie boczną stożka)

-    pod wpływem sił przyciągania, głównie pomiędzy Słońcem, Ziemią i Księżycem

Prędkość ruchu Ziemi

Nie jest wielkością stałą - w perihelium (odległość najbliższa Słońcu) - porusza się szybciej, zaś w aphelium (odległość najdalsza Słońcu) - porusza się powoli.

2