122965

Andy, Kordyliery. W subdukcji mamy do czynienia z rowem oceanicznym - basen ten nazywamy geosynkliną. Na skutek zbliżania się płyt w geosynklinie akumulowane są osady z niszczenia obu płyt - są to tzw. osady gcosynklinalne. Mają one bardzo dużą miąższość (nawet do 25 km). Stale postępujące kurczenie się basenu powoduje boczne naciski i fałdowanie się osadów. Sfałdowana strefa zwiększa obciążenie litosfery i w wyniku zachwiania równowagi skorupy ziemskiej pojawiają się ruchy pionowe, wynoszące sfaldowany obszar. Najpierw wypiętrzeniu ulega osiowa (środkowa) część zbiornika - powstają luki wysp. Podlegają one niszczeniu na skutek procesów denudacyjnych (niszczącej działalności czynników zewnętrznych). W ten sposób powstaje molasa - osad. który powstaje z niszczenia nowo utworzonych gór. Rzeki zabierają go do coraz płytszego zbiornika. Zostaje on następnie sfałdowany. wypiętrzony i obalony. W ten sposób do kontynentu przyłączone zostają młode góry fałdowe

Struktury fałdowe na Pustyni Mojave. Fot. A. Glazner. Źródło: Internet

Współczesna rzeźba kontynentów jest głównie wynikiem alpejskich ruchów górotwórczych, młodych, mezozoiczno-kenozoicznych..

Proces powstawania gór jest niezwykle powolny. Deformacje, czyli zniekształcenia osadów oceanicznych, są jednak ogromne i świadczą o olbrzymich siłach. Trzon gór tworzą zwykle skały przeobrażone, a otaczają je skały osadowe lądowo-morskic. Znaczne partie obszarów górskich tworzy flisz, czyli naprzcniianlcgic ułożone warstwy piaskowców, zlepieńców i łupków. Strefy fliszowe stanowią najczęściej zewnętrzne partie gór. Procesy powstawania gór tworzą cykl górotwórczy obejmujący kilka następujących po sobie etapów, czyli stadiów rozwoju: gromadzenie się grubej (powyżej kilku kilometrów) serii osadów na dnie morza; fałdowanie osadów w wyniku nacisków bocznych; wypiętrzanie; niszczenie i zrównywanie gór przez czynniki zewnętrzne.

Młode góry fałdowe mają budowę płaszczowinową lub fałdową. Przeczytaj lekcję pt. Typy ułożenia warstw skalnych!! Koniecznie!!

TYPY GÓR ZE WZGLĘDU NA BUDOWĘ:

a) fałdowe - zbudowane są ze struktur fałdowych (patrz lekcja o typach ułożenia warstw skalnych). Są to młode góry fałdowe, czyli alpidy np. Himalaje, Alpy. Andy

PDF created with pdfFactory trial version www.pdffactorv.com

2