124126

•    controlling jest podsystemem zarządzania przedsiębiorstwem, który częściowo przejmuje, a częściowo wspomaga procesy planowania, sterowania i kontrolowania, umożliwiając w ten sposób koordynację całego systemu;

•    funkcje controllingu mogą być wykonywane przez odrębną komórkę organizacyjną lub stanowisko pracy (controllera), jednak w małych przedsiębiorstwach takie wyodrębnienie nie jest konieczne;

•    obszar objęty controllingiem zależy od tego, czy dotyczy operacyjnej części controllingu, czy także jego części strategicznej.

Hilmar J. Vollmuth uznaje controlling za ponadfunkcyjny instrument zarządzania, „...który powinien wspierać dyrekcję przedsiębiorstwa i pracowników zarządu w podejmowaniu decyzji. Właściwe kierowanie przedsiębiorstwem zakłada jednak, że istnieje w nim planowanie, którego cele ustalane są wspólnie przez dyrekcję przedsiębiorstwa i pracowników zarządu. Aby controlling mógł być skutecznie wprowadzony do przedsiębiorstwa trzeba stworzyć odpowiedni system informacyjny".

Controlling wdrożonym w zakresie obejmującym wszystkie obszary działalności przedsiębiorstwa w pełni pokrywa poszczególne realizowane przez przedsiębiorstwo funkcje oraz uwzględnia wpływ otoczenia na jego działalność. Jest on cennym narzędziem zarządzania, dzięki któremu można skutecznie powiązać znane wcześniej metody oraz techniki organizacyjne i zarządzania, które stosowane dotychczas oddzielnie.

Controlling jako instrument zarządzania nie musi być obecny we wszystkich przedsiębiorstwach. To wynik przyjętej kultury organizacyjnej. Niekiedy duże przedsiębiorstwa nie mają dobrze wypracowanego systemu controllingu, jednakże wdrożenie systemu controllingowego daje przedsiębiorstwu możliwość przejścia od struktury chaotycznej, w której brak dobrze zdefiniowanych kanałów przepływu informacji i uprawnień (zarządzanie autokratyczne), do struktury hierarchicznie zdecentralizowanej o określonej harmonii wewnętrznej. Wielu zarządców obawia się, że controlling będzie przejmował funkcje kierownicze w momencie jego implementacji, jednakże controlling jedynie wspomaga funkcje kierownicze, a decyzje w dalszym ciągu leżą w sferze przywilejów kierowników.

System controllingowy będą wprowadzały te przedsiębiorstwa, które dostrzegą bariery utrudniające im skuteczne rozwiązywanie problemów. Praktyki

2