44532

BO.. Polityka dynastyczna Kazimierza Ja^ettończyka,

Kazimierz oparł stosunek dynastii do państwa na zupełnie nowych podstawach, zarówno w Polsce jak i na Litwie. Przy pomocy oddanych sobie kierowników polityki polskiej, zaczął Kazimierz wprowadzać wżycie program czysto dynastyczny, polegające na wywalczeniu dla strony polskiej i dynastii jagiellońskiej nabytków, pozwalających na zaopatrzenie królewskich synów w liczny majątek. Punktem wyjścia dla tych dynastycznych planów stały się prawa dziedziczne, wniesione przez królową Elżbietę jako jedyny posag swemu małżonkowi. Stały się one aktualne po śmierci Władysława Pogrobowca. Dotychczas polityka polska, idąca po linii rozwijającej się i w Polsce zasady elekcji, zwalczała oparte na dziedziczności prawa dynastii habsburskiej, i tak w Czechach, jak i na Węgrzech, opierała się na woli narodu i na zasadzie wyboru króla. Zasada dziedziczności musiała z konieczności doprowadzić akcję polską do konfliktu ze stronnictwami w obu krajach. Uniknięto tego w Czechach przez kompromis z Jerzym z Pomebradów, i właśnie to odchylenie polityki jagiellońskiej od zasady dziedziczność przyniosło jej w Czechach sukcesy. Jednak ta zasada na Węgrzech spotkała się z niepowodzeniem, gdyż nie zyskała ona poparcia ze strony możnych i byćmoże dla tego, iż próbowano stosować ją bezwzględnie. Celem Kazimierz a był o osiągnięcie tronu czeskiego dla jednego ze swych synów. W czerwcu 1469r. sejm czeski zwołany do Pragi obrał Władysława Jagiellończyka następcą Jeizego, z tym, że Jerzy będzie sprawował władze dożywotnio, ale że Władysław będzie niezwłocznie koronowany. 22 III 1471r. nastąpiła śmierć Jerzego, wówczas sejm, 27 V obrał królem czeskim Władysława, który w Krakowie, 16 VI zaprzysiągł 19 artykułów gwarantujących prawa i przywileje Czech, utrzymanie kompaktów i porozumienie z Rzymem, 21 sierpnia koronowano w Pradze Władysława na króla Czech. Ten krok doprowadził do konfliktu zbrojnego z Maciejem Korwinem Zjazd ołomuniecki zakończył 8-letnie zmagania wojenne miedzy Korwinem, a Jagiellonami. Cele jakie przyświęcały królowi polskiemu w czasie trwania tych walk to uzyskanie dla synów swoich spadku po Habsburgach. Wyniki dalekie były od wartości poniesionych ofiar. Próba węgierska zakończyła się klęską akcja czeska doprowadziła do rezultatu połowicznego. Tragicznie przedstawiały się losy Śląska, na który drugi raz w swoim żydu wkraczał Kazimierz , by zdobywać go me dla Polski lecz dla Czech.

Kazimierz był typem zachowawcy, ustępującego tylko wobec konieczności, ale nie mającego celowego programu zmian i starał się je póki można powstrzymywać. Dążył usilnie do zbierania ziem w Polsce i na Litwie pod bezpośrednią swą władzę, za granicami państwa dla swych synów. W walce o nabytki dynastyczne zużyty też został ten wielki zapas energii i króla, i państwa, który wielu współczesnych monarchów zużyło na reorganizację państwa.