WPROWADZENIE
Można niewątpliwie postawić pytanie o sensowność i potrzebę studiowania etyki (nawet w bardzo ograniczonym wymiarze) w programie studiów geograficznych, w tym w zakresie studiów turystyki i rekreacji. Tak jak proste jest pytanie - dlaczego ten przedmiot, równie prosta może być odpowiedź - ponieważ każdy z nas. niezależnie od wykonywanego zawodu jest człowiekiem Etyka zaś jest nauką o moralności, (oznaczy nauką o zachowaniach człowieka, jest nauką o ludzkich działaniach, o wartościowaniu tych działań. Niezależnie od tego. kim jesteśmy, każdy z nas podlega zatem ocenom etycznym - postępuje dobrze lub źle. wartościuje swoje czyny, preferuje jedne, inne wartościuje mniej, a czyni to kierując się jakąś skalą wartości.
Chyba także każdy z nas podejmuje oceny ludzkich zachowań w przestrzeni życia społecznego, która nas otacza. Przykładowo, na początku roku 2012, w naszej przestrzeni życia społecznego pojawio się szereg zdarzeń, o różnym stopniu nagłośnienia przez mediaq. a przez to o różnym stopniu odbioru społecznego.
Śmiem twierdzić, że ponad wszystko utrwalona w naszej świadomości została w tych miesiącach początku roku 2012 tragedia zaginionej, a jak się okazało zmarłej tragicznie sześciomiesięcznej dziewczynki. Ta jedna tragedia wywołała i wywołuje szereg kwestii etycznych. Czy sprawą zasadną było uczynienie z dramatu rodzinnego spe3ktaldu medialnego’ Jalde są granice prywatności człowieka’ Czy media mogą posunąć się do bezwzględnego ujawniania faktów, nie licząc się z dobrem człowieka, rodziny? Czy ujawnianie takie jest istotnie odkrywaniem prawdy, czy leź manipulacją? Czy zaangażowanie prywatnego detektywa było faktycznie niezbędnie konieczne, czy raczej stanowio darmową reklamę jego osoby, odegraną w telewizji także publcznej za pieniądze podatnika’
Można istę tych pytań wydłużać. Można ją konstruować w powiązaniu z innymi pytaniami - dlaczego w naszym myśleniu ł zaangażowaniu dramat sześciomiesięcznego dziecka stał się tqak absorbujący naszą uwagę? Czy był to istotnie wyraz naszej wrażliwości, skoro w tym samym mniej więcej czasie, bez echa przeszła śmierć nowonarodzonego dziecka, pozostawionego przez matkę po porodzie, a następnie spalonego przez nią w piecu?
Za Istą tych pytań kryją się zróżnicowane odpowiedzi. One nie mają charakteru teorełyczno-empirycznego, ale mają charakter wartościujący i oceniający,. A to jest domeną myślenia etycznego i języka etycznego.
ego warto studiować etykę, zajnując się turystyką Skoro etyka dotyczy ludzkich czynów, a zatem działań świadomych i dobrowolnych, dotyczy także tych przedsięwzięć, które pojawiają się w przestrzeni turystyki.
A jest w tym zakresie niemało konftktów o charakterze etycznym.
Można syntetycznie określć je jako:
1 Problemy wynikające z relacji społecznych
2 Problemy wynkąiącc z relacji kultirowych
3 Problemy wynkąjącc z relacji ekonomicznych
4 Problemy wynkające z relacji przyroAuczych
5 Problemy wynfcającc z relacji politycznych 1 Problemy wynkąjącc z relacji społecznych
Przykładem tych problemów są na przykład konlikty miedzy ludnością miejscową a turystami Turyści niejednokrotnie demonstrują zachowania i postawy, które nie są akceptowane przez ludność miejscową Można zauważyć coś więcej nawet, dozwolone są im zachowania całkowicie zabronione ludności miejscowej (np. zbyt swobodne zachowanie i zbyt skąpe odzienie turystów europejskich na plażach w krajach arabskich lub łamanie zakazu spożywania alkoholu w krajach islamu). Takie przyzwolenie generują szereg pytań bądź problemów etycznych - pytanie o sprawiedliwość praw. o odpowiedzialność za zgorszenie itp.
Z kolei, miejscowa ludność niejednokrotnie zmienia styl żyda - następuje wówczas przejmowanie obcych wzorów życia. Można w niektórych wypadkach mówić o zjawiskach patologii społecznej - rozprzestrzenia się narkomania, pijaństwo, kradzieży, prostytucji, chorób zakaźnych.