46275

2

2. I. slrukuralna -pojawia się wtedy, gdy producenci nie są w stanie sprawnie zmienić struktury prod. w odpowiedzi na zmiany struktury gosp. Np. gwałtowne zmiany technologii wytwarzania oznaczają, że struktura tego. co konsumenci przeds. i rządy chcą kupić zmienia się, a producenci nie są w statuę szybko zmienić struktury alokacji zasobów. Wskutek wdrożenia jakiejś znaczącej innowacji (np. kolejnictwo, komputeryzacja) pojawia się nagły popyt na niektóre dobra (np. stal), występują „niedobory strategiczne ". Cena na dane dobro rośnie, a wraz z nią ceny innych dóbr Rodzaje inflacji (B) - ze względu na jej nasilenie;

1.    pełzająca - ceny rosną wobio, przez szereg lat; roczna stopa I. = kilka % (= I. jednocyfrowa)

2.    galopiijąca - szybki wzrost cen; roczna stopa I.: od kilkunastu do kilkudziesięciu % (= I. dwucyfrowa), np. w PRL: lata 70. - ok. 15%, lata 80. - ok. 40-60%

3.    hyperinfłacja - gwałtowny wzrost cen, np. po I wojnie św. w Niemczech i Polsce; w III RP - na początku transformacji; Nikaragua - stopa I. w 1988 r. = 10000%; Boliwia w 1985 r. -20000%.

DEFLACJA - zjawisko przeciwne I.; polega na odpływie P. (głównie kredytowego) z życia gosp.. co powoduje: ogólny spadek cen dóbr i usług, obniżenie poziomu produkcji.

-    wzrost siły nabywczej jedn. pieniężnej.

Nadmiar podaży nad efektywnym popytem - luka deflacyjna

-    Zazwyczaj deflacja jest sygnałem zbliżającej się recesji gosp., więc bywa zwalczana przez państwo bardziej energicznie niż objawy I.

-    Państwo może też świadomie prowadzić politykę deflacyjną - dla przeciwdziałania procesom I. Instnimenty tej polityki:

zwiększanie stopy % dla kredytów - aby ograniczyć ich zaciąganie; restrykcje kredytowe, np. ograniczanie ich rozmiaru;

ściąganie przez bank emisyjny z rynku nadmiaru P. przez sprzedaż posiadanych papierów wartościowych; zwiększaiue podatków, rozpisanie pożyczki wewii

wymiana P. (ostateczność!) - aby zlikwidować nadmierną siłę nabywczą zgromadzoną w rękach ludności.

Kraiy inflacji

I. wywołuje dwa rodzaje skutków:

1.    następuje redystrybucja dochodów (jedni tracą, drudzy - zyskują), jest to szkoda społeczna, nie ekonom.

2.    następuje mewłaściwa alokacja zasobów, co zmniejsza produktywność i wzrost gosp.; ceny nie pełmą dobrze funkcji informacyjnej.

Szkody wywołane I. zależą od 2 czynników:

1. od tego. czy jest ona przewidywana czy niespodziewana 2 od wysokości stopy I.

KTO TRACI NA INFLACJI?

1.    Posiadacze gotówki. w tym posiadacze r-ków płatnych na każde żądanie

-    w przewidywaniu wysokiej I. ludzie zamieniają więc swoje oszcz. na dobra i usługi, wtedy popyt rośnie, = element antyrecesyjny;

-    z drugiej strony zamiana depozytów na dobra i usługi zmiuejsza inwestycje, co ostatecznie obniża poziom produkcji.

2.    Wierzyciele - instytucję, tj. banki instytucje ubezp

-    Tracą one z tytułu ińeprzewidzianej I., bo realna wart. zwróconych P. będzie niższa od pożyczonych.

-    Jeśli I. jest przewidywana, wierzyciele mogą żądać wyższej stopy % pożyczanych kwot - w celu skompensowania strat siły nabywczej P. otrzymanego z chwilą spłaty pożyczki. Dlatego stopy % wykazują tendencję do wzrostu wraz ze wzrostem I. Wysokie stopy % są zwykle konsekwencją, a nie przyczyną I (jeśli rząd podejmie działaiua antyinflacyjne, a pożyczkobiorcy zgodzili się wcześniej na płacenie wysokich stóp % - oni z kolei stracą).

3.    Nabywcy obligacji - są oni wierzycielami rządu hib spółek emitujących obligacje. W zamian - oczekują płatności odsetek w regularnych odstępach czasu i zwrotu wyłożonego kapitału (wart. nominalnej obligacji) w określonym terminie.

-    Nieprzewidziany wzrost I. oznacza spadek siły nabywczej odsetek i kapitahi. czyli - straty.

-    Jeśli przewiduje się I.. trzeba wziąć pod uwagę tzw. efekt Fischera. Jest to zasada ekonom., wg której nominalna (rynkowa) stopa % = realna stopa % (oparta o rzeczywistą produktywność kapitału) + stopa