46299

Proces dekolonizacji przyczynił się do demokratyzacji stosunków międzynarodowych. Uznanie prawa każdego narodu do samostanowienia to gwarancja pokojowego współistnienia wszystkich narodów na globie ziemskim.

Przyrost nowych państw wiąże się z nagłośnieniem roli ideologii w myśleniu międzynarodowym. Pierwsze miejsce wśród tych ideologii zajął nacjonalizm; było to słowo używane w czasie odrodzenia, a w epoce imperialnej odrodziło się na nowo. Nacjonalizm posiada różne znaczenia: kulturalny = wspólnota w obrębie tradycji i kultury;

- polityczny = żądanie samostanowienia państwowego; nacjonalizm polityczny został zrealizowany wraz z końcem dekoloiuzacji;

Kwestia autonomii - równouprawnienia językowe, możliwość kultywowania własnych tradycji, legend. Nacjonalizm zaczął skupiać idee konsolidacji narodowej oraz wzmacmania narodu kosztem władzy centralnej. Dochodzono wówczas do np. skrajnych koncepcji nacjonalistycznych => Mitteleuropa (wzmacnianie wszystkich, którzy są Niemcami). Taki nacjonalizm ociera się o szowinizm.

W XX wieku ismiały dwie odmiany szowinizmu narodowego: 1- odmiana faszystowska i 2- apartheid (z rysami rasizmu). W XX wieku rozwijał się też nacjonalizm postępowy i twórczy (=> idea samostanowienia narodów). Wyrazem tego była dekolonizacja i rozwój mchów narodowowyzwoleńczych, konsolidacja nowopowstałych państw, które popierały nacjonalizm społeczeństw by rozwijać ambicje tego państwa we współżyciu międzynarodowym.

Def. nacjonalizmu są bardzo zróżnicowane; najczęściej nacjonalizm - manifestacja zewnętrzna świadomości i rozwoju cywilizacyjnego wspólnot narodowych. Chodzi ni o twórcze rozumienie nacjonalizmu (rozwój); nacjonalizm przenika też gospodarkę i politykę państw, bo suwerenne państwa narodowe mają czołową pozycję w stosunkach międzynarodowych; każda państwo jest substancją nacjonalizmu.

Wielu autorów podkreśla, że niezależiue od tendencji ponadnarodowych górę w stosunkach biorą tendencje narodowe, a nie ponadnarodowe czy kosmopolityczne. Tendencje narodowe utrzymują się. ponieważ suwerenne podmioty państwowo-narodowe mają najdłuższą tradycję i mechanizmy. Dowodem na to jest fakt. że nawet w rozwiniętych organizacjach integracyjnych, np. Traktat Amsterdamski Unii Europejskiej - oclirona tożsamości narodowej jako obowiązek prawnomiędzynarodowy. Jest to ważny precedens dla ituiych ugnipowań integracyjnych. Wewnątrz poszczególnych państw (zwłaszcza założycielskiej 6) są mchy podkreślające obronę zagrożonej tożsamości.

Hasło Europy ojczyzn. Ameryki ojczyzn - hasłem mobilizującym; za każdym z tych haseł stoi suma nacjonalizmów.

Nacjonalizm (w politycznym sensie) - ideologia wyjaśniająca i uzasadniająca istnienie narodu w przeszłości, teraźniejszości i przyszłości. Niektórzy interpremją to jako związanie i poświęcenie dla wspólnoty narodowej (polski patriotyzm); wg socjologów jest to postawa społeczna lojalności, a wg demografów symbole i folklor narodowy.

Mamy przejawy nacjonalizmów negatywnych => zachowania agresywne podkreślające wyższość własnego narodu nad innymi lub też przypisywanie swemu narodowi szczególnej misji. Taki nacjonalizm prowadził często do ekspansji

Nacjonalizm postępowy kultywuje hasła dorównywaiua innym narodom w rozwoju: niechęć tylko wobec tych grup etnicznych, które odnoszą się wrogo do własnego narodu. Taki nacjonalizm mobilizuje do walki o