46379

-    podziały socjopolityczne w społeczeństwie sprzyjające powstawaniu różnych partii aspirujących do reprezentowania poszczególnych segmentów elektoratu;

-    tendencje elit politycznych do wewnętrznych podziałów;

-    występowanie określonego typu systemu wyborczego;

inne uwamnkowania instytucjonalne (sposób finansowania partii, typy reżimu politycznego itp.)

System rządów w państwie to stosunki, relacje , wzajemne kompetencje pomiędzy organami władz tworzącymi władzę ustawodawczą i wykonawczą (z zasacjy podziału władz wynika konieczność określenia wzajemnych stosunków pomiędzy organami państwa należącymi do    poszczególny cli    władz).

•    zainteresowanie dotyczy głównie stosunków między egzekutywą a legislatywą

•    władza sądownicza w Europie nie jest równorzędna pozostałym, akcentuje się jej niezależność (w USA jest równorzędna)

W zależności od tego jakie w danym państwie występują organy i jakie są ich kompetencje system rządów może być

PARLAMENTARNO- GABINETOWY

•    u podstawy leży dążenie do zrównoważenia wzajemnych kompetencji pomiędzy parlamentem, rządem . prezydentem (równowaga władzy).

•    Parlament powoływany jest w wyborach powszechnych

•    Prezydent nie jest szefem rządu, kompetencje głowy państwa są skromne ograniczają się do reprezentowania państwa w stosunkach wewnętrznych i zewnętrznych; pochodzi z wyborów powszechnych, a jego legitymacja jest bardzo mocna, nie odpowiada politycznie atu przed parlamentem ani przed rządem. Parlament nie może go odwołać.

•    Władze wykonawczą tworzy rząd i określana jest ona jako gabinet (w niektórych rozwiązaniach władzę wykonawczą sprawuje prezydent). Rząd odpowiada politycznie przed parlamentem, parlament może postawić wobec rządu wotum nieufności, czyli odwołać rząd. Rząd posiada prawo inicjatywy gospodarczej w praktyce zdecydowana większość projektów, ustaw pochodzi od rządu, ale w systemie tym inicjatywa ustawodawcza leży w rękach prezydenta i parlamentu.

SYSTEM PREZDENCKI

•    klasycznym przykładem rządu w którym prezydent i parlament wybierani są w drodze powszechnych wyborów.

•    Prezydent pełni rolę głowy państwa i szefa rządu oraz zwierzchnika sił zbrojnych.

•    Władza wykonawcza ma charakter monistyczny bowiem skupiona jest w ręku jednoosobowego organu w postaci prezydenta -^nie występuje klasyczny rząd bo rząd to prezydent. Ministrów powołuje prezydent.

•    Prezydent jest niezależny politycznie od parlamentu (odpowiada przed tum tylko za naruszenie ustaw).

•    Prawo inicjatywy prawodawczej nie przysługuje prezydentowi lecz parlamentowi.

W systemie prezydencki partią rządzącą nie jest partia która wygrywa wybory parlamentarne, ale partia z której pochodzi prezydent System prezydencki sprawdza się szczególnie w tych państwach gdzie występuje stabilna sytuacja gospodarcza.

SYSTEM PÓLPREZYDENCKI

•    dwuczłonowa egzekutywa, rząd odpowiada politycznie i przed prezydentem i przed parlamentem

•    Prezydent me odpowiada politycznie przed parlamentem, jedynie konstytucyjiue, wybierany w wyborach powszechnych, kontroluje działalność parlamentu i rządu, stymuluje ich działalność. Jest szefem władzy wykonawczej tą funkcje sprawuje za pośrednictwem premiera, który podlega prezydentowi.

•    parlament ma ograniczone kompetencje (z powodu ustaleiua materii ustawowej, reszta należy do rządu oraz innego typu uchwalania ustaw z pominięciem parlamentu - referendum)

•    Ministrowie są powoływani przez premiera za zgodą prezydenta, prezydent uczestniczy w pracy rządu, morze ją kontrolować.

SYSTEM PARŁ AM ENTARNO-KOMITETOW Y