46428

prestiżowe dla Francuzów, z którego łatwo nie zrezygnują. Wybór padł na Verdun. Bitwa rozpoczęła się 21 lutego 1916 i trwała aż do grudnia. W zamierzeniu dowództwa niemieckiego działania te miały spowodować wykrwawienie się armii francuskiej. Po serii ataków i kontrataków, w których obydwie strony poniosły ciężkie straty Verdun pozostało w rękach Francuzów.

W celu odciążenia wojsk francuskich. Brytyjczycy zaplanowali natarcie pod Sommą. do którego przystąpiono 1 lipca 1916. Zastosowano nowe samoloty, inną strategię walki, a w ostatniej fazie nawet czołgi. Bitwa przyniosła wielkie starty obu stronom. Ostatecznie aliantom udało się przesunąć front o 12 km na odcinku 40 km.

6 kwietnia 1917 roku USA wypowiedziały wojnę Niemcom, w związku z prowadzoną przez nich wojną morską. Amerykańscy żołnierze utworzyli Amerykański Korpus Ekspedycyjny.

Niemcy i Rosja podpisały układ w Brzes'riu w 1918 - Rosja wycofała się z wojny. Zwiększyła się liczba żobuerzy niemieckich na froncie zachodnim. Zauważało konieczność zinufikowaiua wojsk brytyjskich, francuskich i amerykańskich. Na ich czele stanął Ferdynand Foch. Usprawniło to działanie aliantów i doprowadziło do wielu sukcesów. Front przesuwał się na ich korzyść. Niemiecka ofensywa ponowtue poniosła klęskę nad Marną Kres działań na froncie zachodnim przyniosła dopiero rewolucja w Niemczech. Nowy rząd w Berlinie zawarł z aliantami zawieszenie broiu 11 listopada 1918 w Compiegne.

3.    Front wschodni

Działania rozpoczęły się 17 sierpnia 1914 - Rosja wkroczyła na terytorium Prus Wschodnich. Ówczesny dowódca tuerniecki chciał cofnąć się za linię Wisły, co byłoby równoznaczne z oddaniem dużej części Prus Wschodnich. Do akcji wkroczyli dwaj nowi dowódcy: Hindenburg i Ludendorff. ściągnęli z frontu zachodniego posiłki W sierpniu doszło do bitwy pod Taiuienbergjem. która zakaiczyła się rozgromieniem Rosjan.

Ofensywa niemiecka w Gorlicach - załamanie się frontu rosyjskiego na południu. Niemcy i Astro-Węgry opanowały Polskę. Litwę, Galicję i Kurlandię. Rozpad całego fraitu rosyjskiego. Niemcy opanowały min. twierdze w Brześciu. Rosji udało się podnieść po klęskach i zbudować nową limę frontu.

1917 - rewolucja lutowa w Rosji Nowa władza (Rząd Tymczasowy) starała się wypełniać zobowiązaiua sojusznicze, ale paiosiła kolejne klęski na polu bitwy. Po rewolucji październikowej. Bolszewicy postanowili podjąć pertraktacje pokojowe z Niemcami. Doszło do podpisania traktatu pokojowego w Brześciu w 1918 roku.

4.    Front Bałkański i Włoski

Po serbskiej klęsce na Kosowym Polu w 1915 Austro-Węgry opanowały Serbię i Czarnogórę.

24 czerwca 1915, po zmianie fronm, Włochy wystąpiły przeciw państwom centralnym. Główne starcia, w których Włosi ponosili systematyczne klęski, toczyły się nad rzeką Soczą (m in. przełamaiue fraitu włoskiego pod Caporetto 1917). Dopiero po powstrzymaniu natarcia wojsk austro-węgierskich nad rzeką Piawą. 24 października 1918 Włosi rozpoczęli ofensywę w kierunku na Triest. Armia austro-węgierska przestała stawiać opór. Zawieszenie broni podpisano 3 listopada 1918.

Skutkiem ofensywy Brusiłowa 1916 był atak rumuński (Rumunia przystąpiła do wojny po stronie Ententy w 1916) na węgierski Siedmiogród 27 sietpnia 1916. Kontratak wojsk monarchii naddunajskiej zakaiczył się zajęciem Bukaresztu i klęską Rumunii w maju 1918.

5.    Kwestia polska

Polska pod zabaami państw, które stanęły po przeciwnej stronie w czasie I WŚ.

Dwie kaicepcje dążenia do niepodległości -> Roman Dmowski - związanie się z Rosją; Józef Piłsudski - związanie się z A su tr o-Węgrami i Niemcami.

W 1914 roku powołano Naczelny Komitet Narodowy, a niebawem Piłsudski zaczął formułować Legiaiy Polskie przeciwko Rosji; w listopadzie tego samego roku powołano Komitet Narodowy Polski z Dmowskim na czele.

Rosja wystosowała odezwę do Polaków, mówiącą o możliwości ustanowienia samodzielnego państwa składającego sięz trzech zaborów (uzależiuenie się PL od Rosji).

1916 akt dwóch cesarzy. Wilhelma II i Franciszka Józefa I - ustanowienie samodzielnego państwa polskiego z ziem Królestwa polskiego; Mikołaj II zapowiedział stwazeni PL z trzech zabaów.

Od 1917 polska działalność rozwijała się we Francji, gdzie twazono wojsko polskie; rozpoczął działanie Komitet Narodowy Polski - uznawany przez Ententę jako oficjalne przedstawicielstwo polskie.

Za mepodległością polski wypowiedziała się Francja. UK oraz USA (13 punkt Wilsona).

W 11.11.1918 utwazaio niepodległe państwo polskie.