47368

Budżet państwa i budżet jednostki samorządu terytorialnego- pojęcie, charakter prawny.

BUDŻET jest to podstawowy plan finansowy państwa lub jednostki samorządu terytorialnego, mający charakter dyrektywny i obejmujący dochody oraz wydatki o charakterze bezzwrotnym, uchwalany na okres przyszły, zwykle roczny.

Budżet uchwalany jest przez parlament lub organ jedn. samorządu terytorialnego na okres przyszły, z reguły jest to rok. Obejmuje on swoim zakresem większość dochodów i wydatków państwa i ten plan finansowy jest wiążącym poleceniem wystosowanym w stosunku do parlamentów, które mają budżet wykonać. Złamanie tego polecenia wiąże odpowiedzialność. Może być to odpowiedzialność za naruszenie dyscypliny finansów publicznych, bądź nawet odpowiedzialność kama RODZAJE BUDŻETÓW:

Budżet państwa- obejmuje dochody r wydatki organów r instytucji państwowych; Budżety jednostek samorządu terytorialnego (lokalne)- obejmują dochody i wydatki organów i instytucji określonych jednostek samorządu terytorialnego. Budżety zwyczajne- obejmują dochody i wydatki przewidywane, zgodnie ze stanem prawodawstwa, sytuacją gospodar czą państwa i kierunkami działania jego władz;

Budżety nadzwyczajne- dotyczą zazwyczaj wydatków, których niezbędność ujawnia się w trakcie roku budżetowego, a dla których pokrycia planuje się dodatkowe dochody.

Budżety wydatków bieżących- obejmują wydatki (r zapewniające ich realizację dochody) na utrzymanie państwa i jego instytucji;

Budżety majątkowe (Inwestycyjne)- obejmują dochody i wydatki związane z operacjami majątkowymi oraz wydatki na cele rozwojowe, zwłaszcza na inwestycje infrastrukturalne.

Budżety j ednostkow e- obejmowały

budżet centralny- dochody i wydatki naczelnych i centralnych organów władzy i administracji państwowej

budżet terenowy- dochody i wydatki rad narodowych, ich organów i podległych im instytucji.

Budżety zbiorcze (nazywany budżetem państwa)- ujmowano w nim łącznie dochody i wydatki wszystkich budżetów'jednostkowych.

Dyrektywny charakter budżetu jako planu wyraża się tym, że budżet- w sensie prawnym- stanowi wiążące polecenie parlamentu, skierowane do rządu oraz poszczególnych ministrów z osobna, któr ego treścią jest zgromadzenie wskazanych w budżecie kwot dochodów oraz wydatkowanie śr. na określone w budżecie cele. Dyrektywność budżetu znajduje wyraz w formie prawnej, jaką posiada ten akt ustawy. Istnieje też parlamentarna procedma kontroli wykonania budżetu, polegająca ostatecznie na udzieleniu (bądź nie udzieleniu) rządowi absolutorium za kolejne lata budżetowe.

Dyrektywności budżetu nie należy jednak rozumieć doslowiiie- w tym znaczeniu, że w rezultacie wykonanta budżetu osiągnięte muszą być dochody i wydatki odpowiadające sw^rą wysokością dokładnie kwotom zaplanowanym. Dochody budżetu mogą np. być wyższe, niż zaplanowane, wydatki budżetu mogą być niższe pod warunkiem, że wykonane zostaną zadania państw^row^re, na które wydatki te były zaplanowane. Dyrektywność nie ma więc clraraktem wyłącznie statycznego, ale zawiera w sobie także imperatyw działania gospodarnego.