49106

wszystkich wszystkiego”. Poszerzył on znaczenie dydaktyki dodając do procesu nauczania także wychowania. Pojęcie dydaktyki zmieniało się wraz z rozwojem nauk humanistycznych. Dostrzegano coraz większą złożoność problemu. Podejmowane były różne próby analizy.

Obecnie dydaktykę postrzega się jako naukę o nauczaniu i uczeniu się a elementy te tworzą integralną część jednego procesu kształcenia.

2. Metody nauczania

Dla pedagogów dydaktyka jest jedną z nauk pedagogicznych, które zajmują się wychowywaniem, tzn. „zamierzonymi i świadomie podejmowanymi czynnościami, mającymi na celu ukształtowanie osobowości wychowanka według społecznie zaakceptowanego wzoru, czyli ideału \yychowanka”.

Każdy nauczyciel wie, czego chce nauczyć i w tym celu stosuje, świadomie lub intuicyjnie, różne środki mające zapewnić mu uzyskanie zamierzonego efektu. Wraz z pojawieniem się terminu dydaktyka zaczęto poddawać proces nauczania analizie w celu określenia jego składowych i określeniu ich wzajemnych relacji. Z czasem układ nauczyciel—»proces dydaktyczny —» uczeń—> nauczyciel przeanalizowano i dość dokładnie opisano. Ogólnie można stwierdzić, że jest to układ dynamiczny i podlega ciągłym zmianom wraz z ze zmianami zachodzącymi w jego otoczenia Na proces dydaktyczny składają się cele kształcenia, treści, metody, środki i baza dydaktyczna.

Do najstarszych metod nauczania należy metoda oparta na słowie i obserwacji. Rozwinięciem obserwacji jest pomiar. Rozwinięciem pomiarów jest praktyczna działalność uczniów. Z czasem nauczanie zaczęto ściśle wiązać z uczeniem się uczniów. Klasyczną formę przekazu uzupełniono problemowym stawianiem zadań przed uczniami, gdzie uczniowie dostawali zadania do samodzielnego rozwiązania. Jest więc metoda systematycznie stosowanym sposobem postępowania w celu osiągnięcia zamierzonego celu.

Obecnie dokonano następującej klasyfikacji metod:

•    Metody oparte na słowie:

-    wykład;

-    opowiadanie;

-    pogadanka;

-    opis;

-    dyskusja;

-    praca z książką.

•    Metody oparte na obserwacji i pomiarze:

pokaz;

-    pomiar.

•    Metody oparte na praktycznej działalności uczniów:

-    laboratoryjna;

-    zajęć praktycznych.

•    Metody aktywizujące:

-    burza mózgów;

-    sytuacyjna;

-    inscenizacja; problemowa.

Celem kształcenia jest osiągnięcie przez uczniów zamierzonego poziomu wiedzy, umiejętności i wykształcenie w nich odpowiednich wzorców zachowania.

Wszystkie te metody kształcenia, dają szeroki waclilarz możliwości przy wyborze drogi dochodzenia do zamierzonych celów. Pedagodzy starają się czynić proces kształcenia najbardziej skutecznym, stąd zastosowanie konkretnej metody lub kilku metod poprzedzone jest analizowaniem ich potencjalnej skuteczności. Dobór metod jest przedmiotem ciągłych badań,