49527

Demokratycznej.

Refonna systemu gospodarczego Polski nastąpiła poprzez plan Balcerowicz Zakładał on reformę finansów państwa i odzyskanie równowagi budżetowej, wpr owadzenie mechanizmów rynkowych i zmianę struktury własnościowej gospodarki. Uwolniono ceny spod kontroli państwa, co spowodowało ich gwałtowny wzrost. Ograniczono wysokość plac pracowników przedsiębiorstw, ponieważ od zbyt szybkiego wzrostu wynagrodzeń musiały one płacić kamy podatek (zwany popiwkiem). Zwiększono stopy procentowe w bankach i ograniczono udzielanie kredytów Wprowadzono wewnętrzną wymienialność złotówki, co oznaczało, że w kraju można było ją legalnie wymieniać na waluty obce w bankach i kantorach W sierpniu 1990 roku weszła w życie ustawa o prywatyzacji przedsiębiorstw państwowych.

Decyzję o prywatyzacji przedsiębiorstwa podejmował organ założycielski, a ewentualna sprzedaż majątku odbywa-ta się na drodze przetargu. Inwestorzy zainteresowani ogłoszeniem o sprzedaży majątku składali swoje oferty, a organ założycielski wybierał najkorzystniejszą z ruch. Wniesienie majątku do spółki oznaczało zawiązanie spółki między przeważnie nierentownym przedsiębiorstwem państwowym a prywatnym przedsiębiorcą, na przykład inwestorem zagranicznym.

Najczęściej wybieraną drogą prywatyzacji była prywatyzacja bezpośrednia, czyli likwidacja przedsiębiorstw państwowych Komercjalizacja miała zastosowanie pr zy prywatyzowaniu dużych przedsiębiorstw przynoszących zyski. Prywatyzacja doprowadziła do zmiany struktury własności w gospodarce

W efekcie likwidacji przedsiębiorstw państwowych oraz wprowadzenia do gospodarki rachunku ekonomicznego, polegającego na porównywaniu osiąganych efektów z ponoszonymi nakładami, pojawiło się bezrobocie. Zmiany w gospodar ce były m in. następując : uwolnienie cech rynkowych, wprowadzenie restrykcyjnej polityki plac, polityki budżetowej (Bank Centralny), wymiana waluty złotego na obce, od 1992 roku rozpoczął się wzrost PKB i spadek inflacji. Wiele z tych zmian trwa do dziś, np. przebudowa stosunków własnościowych (prywatyzacja i reprywatyzacja).

Gospodarka rynkowa charakteryzuje się dominacją prywatnej własności i wolnością wyboru w podejmowaniu wszelkich decyzji dotyczących działalności gospodarczej oraz kierowania się własnym interesent podczas podejmow'ania tych decyzji. Mechanizm cenowy prow^radzi do alokacji czynników wytwórczych oraz produktów i dystrybucji dochodów właścicieli czynników przy bardzo ograniczonej interwencji w procesy gospodarcze. Odpowiedź na pytania: co?, jak?, dla kogo? wyznaczana jest przez system cen, rynków, zysków i strat, bodźców' i nagród Przedsiębior stwa wytwarzające towary, przynoszące zyski, przy' użyciu najniższych kosztów produkcji, a konsumpcja ludzi wnuka z ich decyzji o sposobie wydatkowania plac i dochodów

Nowy system gospodarczy odkrył olbrzymie możliwości i siły rozwoju przedsiębiorczości i indywidualnej inicjatywy gospodarczej oraz chęć dążenia przez jednostki do samodzielnej poprawy sytuacji materialnej bez oglądania się na państwo

Społeczeństwo w pierwszych lalach transfonnacji zapłaciło wysoką cenę za przeprowadzenie refonn. Gwałtowny wzrost cen i zahamowanie w'zrostu plac oprowadziły do zmniejszenia realnych dochodów ludności Społeczeństwo zubożało, ale hiperinllacja została powstrzymana. Kolejne rządy kontynuow ały reformy gospodarcze, zmniejszając nieco ich tempo, tak aby ograniczać niekorzystne dla obywateli skutki refonn. Państwo zdecydowało się prowadzić politykę gospodarczą korygującą trudne dla społeczeństwa zjawiska w gospodarce