51221

- sformułował kanony nauczania poglądowego.

Diesterweg odnosił założenia i idee klasycznej pedagogiki do szkoły ludowej i jej nauczycieli: wszyscy ludzie są pierwotnie równi i zdolni do nauki, a edukacja musi zmierzać do wszechstronnego i harmonijnego wykształcenia osobowości oraz być dostępna dla wszystkich. To wszystko starał się łączyć z problemami praktycznego nauczania, aby dostarczyć nauczycielom użytecznych narzędzi nauczania i uczynić szkołę powszechną.

Idee Diesterwega:

-    zdolność człowieka do rozwijania i doskonalenia się;

-    aktywność jako sens istnienia i warunek rozwijania;

-    wiara w rozum i dialektyczną zależność myśli i działania;

-    zaufanie do natury człowieka (za Rousseau pierwotna dobroć człowieka);

-    odrzucenie metafizyki;

-    czerpanie przyjemności z różnorodności świata;

-    aspiracje i zdolności czł. do harmonijnego podporządkowania świata, przyrody i

społeczeństwa swym celom oraz właściwego nimi zarządzania;

-    jedność osobowości w jej różnorodnych aspektach;

-    zgodność między jednostką a społeczeństwem;

-    rozwijanie wszystkich sił ludzkich dla dobra jednostki i społeczeństwa;

-    fundamentalna równość wszystkich ludzi;

-    nieograniczona rozmaitość ludzkich osobowości.

Jego poglądy na naturę człowieka zdeterminowały sformułowanie najbardziej podstawowych zadań edukacji jako kierowania aktywności ludzkiej ku prawdzie, pięknu i dobru.

Centralnym pojęciem jego teorii pedagogicznej była ewolucja. Wg niego zasada ewolucji związana jest z zasadą wolności, jako że każdy człowiek powinien móc rozwijać swe zdolności i indywidualne możliwości, co winno być zagwarantowane przez instytucje socjalne. Dołącza także zasadę równości, która wymaga od społeczeństwa zapewnienia tych możliwości każdemu dziecku. To prowadzi do wniosku, że powszechna szkoła ludowa ma zagwarantować równe możliwości kształcenia wszystkim dzieciom.

Opowiadał się za znacznym podniesieniem poziomu nauczania w szkolnictwie elementarnym poprzez m.in. wprowadzenie literatury pięknej, różnych dziedzin nauki, wychowania fizycznego oraz wdrażania do pracy.

Wg Diesterwega naczelnym zadaniem wychowania jest tworzenie podstaw rozwoju osobowości, co umożliwia jednostce funkcjonowanie w życiu społecznym poprzez swą działalność. Konsekwencją tego jest skoncentrowanie się na istocie zagadnień programu nauczania. Sam usiłował przedstawić zakres zagadnień systemu nauczania, którego celem byłaby pełna podstawa edukacji człowieka.

Do celów miała prowadzić metoda progresywna (indywidualizująca, indukcyjna) - polega na przechodzeniu od faktów do formułowania teorii, od świata materialnego do pojęć, od eksperymentu do aksjomatu, od konkretu do abstraktu, od szczegółu do ogółu. Tu do roli nauczyciela należy pobudzanie inicjatywy ucznia.

Ogólne interesowały go trzy kwestie:    edukacyjna (dydaktyczna, metodologiczna,

dyscyplinarna, itd.) kompetencja nauczyciela, niezależność i autonomia szkół oraz zagwarantowanie nauczycielowi godnej pozycji i zadowalającego wynagrodzenia.

Całe swe życie bronił sprawy gruntownego i naukowego przygotowania nauczycieli szkół elementarnych. Optował za uwolnieniem nauczycieli spod nadzoru kleru na rzecz osób z doświadczeniem nauczycielskim.

Kładł nacisk na rozdzielenie Kościoła i szkolnictwa, uznanie szkoły za instytucje publiczną, finansowaną i zarządzaną przez państwo oraz na potrzebę zbudowania systemu szkolnego.