Konfrontacja:
• Objęcie władzy przez Edwarda Gierka.
• W styczniu 1971 powołano komitet ekspertów, złożony z profesorów, cieszących się zaufaniem władz, którego zadaniem miała być ocena sytuacji polskiej oświaty oraz sformułowanie propozycji na przyszłość. Nie czekając na raport ekspertów, Ministerstwo Oświaty w marcu 1973 wydało zarządzenie
0 organizacji zbiorczych szkół gminnych. Przewidywano tworzenie dużych zespołów szkół składających się ze szkół podstawowych, zasadniczych szkół zawodowych i przysposobienia rolniczego, liceów zawodowych i ogólnokształcących, ponadto przewidywano w tych zespołach uruchomienie klas dla dzieci upośledzonych, kształcenia dorosłych w zakresie szkoły podstawowej, powołanie poradni wychowawczo-zaowodwych, zorganizowanie różnorodnych zajęć sportowych itp.
• W maju 1973 eksperci przedstawili efekty swojej pracy w postaci dwóch publikacji: Założenie i tezy raportu o stanie oświaty w PRL oraz Raport o stanie oświaty w PRL. Przedstawiono w nim 4 warianty zreformowania szkolnictwa, władze uznały że najbardziej odpowiedni będzie projekt ogólnokształcącej 10-latki.
• W październiku 1973 przyjęto uchwałę o nowym modelu szkolnictwa. Zakładała upowszechnienie wychowania przedszkolnego, trwającego co najmniej rok, wprowadzenie powszechnego wykształcenia średniego w jednolitej 10-letniej szkole ogólnokształcącej, utworzenie 2-letnich szkół przygotowujących na studia oraz oparcie szkolnictwa zawodowego na bazie 10-latki.
• Efektem nieudanej reformy i upierania się przy pomyśle gminnych szkół zbiorczych była likwidacja wielu szkół uruchomionych w ramach „tysiąca szkól na tysiąclecie", łącznie z częsta dewastacja ich budynków.
• Latem 1980 fala strajków, obejmująca niemal całą Polskę, zmusiła reżim do chwilowych ustępstw i podpisania 31 sierpnia w Gdańsku porozumień ze strajkującymi, w rezultacie których utworzony został Niezależny Samorządny Związek Zawodowy „Solidarność”.
• 1981-1983 stan wojenny, którego celem była pacyfikacja niepokornego społeczeństwa.
• W latach 80-tych pogłębiło się zacofanie edukacyjne Polski. Okres powojenny, z wszechwładną cenzura
1 ideologiczną presja komunistycznej partii, nie sprzyjał rozwojowi nauk pedagogicznych. H. Radlińska rozwijała koncepcje pedagogiki społecznej i zajmowała się teorią pracy kulturalno-oświatowej. Marian Falski autor popularnego elementarza specjalizowała się w teorii organizacji oświaty. M.
Grzegorzewska prowadził badania w zakresie pedagogiki specjalnej i rewalidacji dzieci upośledzonych, Jan Konopnicki problem niepowodzeń szkolnych. Ludwik Chmaj przegląd współczesnych doktryn pedagogicznych.
5. odzyskana demokracja:
• 1990 nowe Ministerstwo Edukacji Narodowej ogłosiło tzw. prioiytety edukacyjne, określające kierunek przewidywanych zmian. Wymieniono w nich: przekazanie przedszkoli i szkół podstawowych władzom samorządowym, stworzenie możliwości zakładania szkół niepaństwowych, rezygnacje z narzucania szkołom jednakowych programów i podręczników.
• 1 września 1990 do szkól przywrócono naukę religii.
• 7 września 1991 ustawa o systemie oświaty. Określono w niej poszczególne elementy składające się na system szkolny, ustalono możliwości zakładania i prowadzenia placówek oświatowych nie tylko przez państwo, ale także przez samorządy terytorialne, podmioty prawne i osoby fizyczne, rozróżniono zasady funkcjonowania szkół publicznych i niepublicznych
• 1999 sejm przyjął ustawę o reformie systemu szkolnego.
• We wrześniu 1990 przyjęta została ustawa o szkolnictwie wyższym, wprowadzająca autonomię uczelni oraz wolność badań i nauczania. Nastąpił dynamiczny rozwój niepaństwowych szkół wyższych
1