SANKCJE SPOŁECZNE - to V element struktury społecznej -
Sankcje społeczne - to reakcje instytucji kontroli społecznej na określone zachowania podmiotów społecznych.
Wyróżniamy sankqe negatywne i pozytywne, oraz sankcje formalne i nieformalne.
- Formalne - to te, które mogą być nam nałożone przez policją, sąd
- Nieformalne - to te, których się możemy spodziewać od rodziny, kolegów z pracy.
Krzyżowanie się typologii
- sankcje formalne pozytywne - nagrody, które możemy otrzymać ze strony instytucji kontroli społecznej - dyplom, awans, podwyżka pensji.
- sankcje formalne negatywne - to kary, które mogą nam zostać nałożone przez instytucje kontroli społecznej (formalnej) - negatywna ocena na świadectwie, kara wynikająca z systemu prawnego państwa (np.: kara grzywny, wiezienia), prawa wnikające z prawa kanonicznego (np.: pokuta, lub w skrajnych przypadkach ekskomunika).
- sankcje nieformalne pozytywne — to nagrody, jakie możemy otrzymać od instytucji kontroli nieformalnej (może to być szacunek, aprobata, poważanie płynące do nas w stosunkach innymi).
- sankcje nieformalne negatywne ■ kary, jakie mogą nas spotkać ze strony opinii społecznej - może to być dezaprobata, niechęć, odrzucenie, wyłączenie społeczne (ekskluzja).
Np.: Jeśli jednostka podpadnie grupie może się narazić na to, że nikt ni będzie miał ochoty na to, żeby się z nim zadawać. Skrajny przypadek ekskluzji społecznej, sprawia, że stajemy się grupowym outsiderem. Silą przymusu nie formalnego jest o wiele większa niż przymusu formalnego. Ludziom o wiele łatwiej jest przełknąć karą finansową, niż jakąś inną karę. ale wymierzoną ze strony instytucji kontroli nieformalnej. Większość ludzi stara się być w grupie społecznej akceptowanym (słaba psychika).