53050

wtłaczano nowe, łącząc tekst w sposób nie zawsze spójny. Tą metodą również pewnym zasadom prawnym o charakterze szczególnym nadawano moc zasad o charakterze ogólnym.

Codex:

Najłatwiejszą pracę miała komisja złożona z 7 osób pracująca nad zbiorem konstytucji cesarskich. Dysponowała ona znanymi nam trzema kodeksami i mogła ograniczyć się tylko do skompletowania konstytucji wydanych po Kodeksie teodozjańskim. Dzieło ukończone zostało w 529 r. Po opracowaniu jednak następnych dwóch części kodyfikacji zaszła konieczność przeredagowania kodeksu.

Nowo zredagowany kodeks z roku 534 obejmuje konstytucje od Hadriana do Justyniana. Dzieli się na 12 ksiąg, te dzielą się na tytuły, w których umieszczone są w porządku chronologicznym konstytucje tematycznie związane z tytułem. Obszerniejsze konstytucje podzielone są na paragrafy, przy czym tekst poprzedzający paragraf pierwszy to principium.

Digesta:

Ta część kodyfikacji zwana również Pandektami składa się z fragmentów 38 dzieł prawników rzymskich, z których tylko trzech tworzyło w okresie przedklasycznym, a dwóch w poklasycznym. Autorami większości tekstów są prawnicy okresu pryncypatu.

Komisja złożona z 17 osób podzielona była na podkomisje, opracowujące tzw. masy: sabiniańską, edyktalną, oraz papiniańską.

Mniej ważne dzieła opracowano jako osobną część zwaną dzisiaj appendix. Wg informacji Justyniana komisja przejrzała 2000 ksiąg obejmujących 3 miliony wierszy z czego zaledwie 5% weszło do Digestów.

Zebrany materiał uporządkowano w 50 księgach. Księgi podzielono na tytuły, w których zgromadzono fragmenty z dzieł prawników tematycznie związane z tytułem. Większe fragmenty dzielą się na paragrafy. Paragraf pierwszy poprzedzony jest zawsze przez principium.

Institutiones:

Wg Justyniana Instytucje zawierają całokształt podstawowej informacji o prawie i służyć miały do zdobycia elementarnej wiedzy o prawie. Jako podręczniki do nauki prawa, miały moc prawa na równi z Kodeksami i Digestami. Autorzy instytucji opierali się na swoim opracowaniu przede wszystkim na Instytucjach Gaiusa, Ulpiana i Marciana.

Podzielono je na 4 księgi, te na tytuły. Tytuły dzielą się na paragrafy, przy czym paragraf pierwszy poprzedzony jest principium.

Novellae:

Po zakończeniu prac kodyfikacyjnych Justynian wydawał akty normatywne, którymi wyjaśniał, uzupełniał albo zmieniał prawo zawarte w samej kodyfikacji, a nawet