Mogą być odchylenia od normy, w dól lub w górę.
Inteligencja, zdolność do przystosowania się do okoliczności (inteligencja - zasób mentalny).
Iloraz inteligencji to relacja między tym, co przeciętne dzieci w danym wieku potrafią rozwiązać i jak do tej przeciętności ma się nasze dziecko. Ten pomysł jest dobiy do 17 roku życia, dla dorosłych bezużyteczny.
Iloraz inteligencji dla dorosłych wygląda już inaczej, przyjęto, że typowy wynik to 100 (przeciętny), do niego odnosi się wynik testu. Iloraz inteligencji ma wartość relatywną, odnosi się do grupy odniesienia.
Inteligencja, test na nią musi być zaadoptowany kulturowo.
Siedem czynników równorzędnych Thurstona:
- rozumienie informacji słownej
- płynność słowna
- zdolności numeryczne
- zdolności pamięciowe
- szybkość dostrzegania i rozpoznawania obiektów'
- zdolności indukcyjne
- inteligencja przestrzenna
Koncepcje inteligencji:
1. Modele hierarchiczne:
- Spearman uważał, że istnieje inteligencja ogólna (g) i pewna liczba zdolności specjalnych (s) (s - czynniki werbalne, wzrokowe, przestrzenne, manualne, słuchowe, pozwalają człowiekowi wykonać określone zadania)
- Cattell - inteligencja płynna i skrystalizowana:
plyiuia - to zdolność dostrzegania złożonych relacji między symbolami i wykonywania manipulacji na symbolach - niezależnie od doświadczenia osobistego -nie potrzebuje żadnych innych informacji;
skrystalizowana - zdolność dostrzegania złożonych relacji między symbolami i wykonywania manipulacji zależna od kulturowego kontekstu.
Inteligencja jest ponad kulturowa.
2. Modele czynników równoległych:
-1. Thurnstone - istnieje siedem niezależnych czynników:
1) rozumienie informacji słownych
2) płynność słowna
3) zdolności numeryczne - operacje na liczbach
4) zdolności pamięciowe
5) szybkość spostrzegania i rozpoznawania obiektów
6) wizualizacja przestrzenna
7) rozumienie indukcyjne.
3. Biologiczne koncepcje inteligencji - służyły rasizmowi:
- Jensen - inteligencja zależy od cech mózgu, miarą inteligencji jest czas reakcji. Jest czas decyzji i jest czas reakcji. Wydajność energetyczna mózgu Podłożem inteligencji jest szybkość przewodzenia impulsów' do kory mózgowej - czas decyzji i reakcji -chronometraź inteligencji. Osoby bardziej inteligentne reagują regularnie, więc inteligencja zależy od szybkości przewodzenia impulsów i niezawodności tego systemu;
- wydajność energetyczna mózgu - im wyższa tym wyższa inteligencja;
- pojemność czaszki - wielkość mózgu - relatywnie do masy ciała - większa pojemność mężczyzn, a także osobników rasy żółtej