Zasada: NEMO PLUS IURIS AD ALIUM TRANSFERE POTEST QUAM IPSE HABET. Własność może przenieść na nabywcę tylko właściciel.
Wyjątki:
1) nieruchomości- zob. rękojmia publicznej wiary' ksiąg wieczystych.
2) ruchomości- art. 169. Chodzi o ochronę przekonania osób trzecich, iż posiadacz, który włada rzeczą jest jej właścicielem ( zob. wyż.).
Domniemanie: TAK JAK WŁASNOŚĆ NIERUCHOMOŚCI WSKAZUJE WPIS DO KSIĘGI WIECZYSTEJ, TAK O WŁASNOŚCI RUCHOMOŚCI ŚWIADDCZY FAKT JEJ POSIADANIA.
Zasada- Art. 169 §1:
a) rzecz ruchoma,
b) działa osoba nieuprawniona do rozporządzania rzeczą,
Pojęcie to obejmuje osoby, które władają rzeczą za zgodą właściciela, są uprawnione do władania, ale nie do rozporządzania. Niektórzy mówią, iż chodzi o rzeczy powierzone przez właściciela innej osobie, iż chodzi o posiadaczy zależnych albo dzierży cieli.
c) ta osoba zawiera umowę z nabywcą,
Chodzi o umowę, w której nieuprawniony przenosi własność na inną osobę.
d) następuje wydanie rzeczy,
Umowa musi mieć więc charakter realny traditio corporalis i traditio longa manum, w doktrynie zaakceptowano także traditio brevi manum, bo rzecz jest, znajduje się w posiadaniu zależnym/dzierżeniu nabywcy, czyli wydanie musiało nastąpić, tyle, że wcześniej.
e) nabywca jest w dobrej wierze
DOBRA WIARA usprawiedliwione okolicznościami przekonanie nabywcy, że zbywca jest osobą uprawnioną do rozporządzania rzeczą ( ale nie chodzi tu o przekonanie, że zbywca jest właścicielem ). Jeśli nabywca nie dołożył należytej staranności- brak mu dobrej wiary.
Przykład: Żona ( A ) sprzedała samochód pokazując upoważnienie męża ( B ) do takiej sprzedaży. Sąd badał także sytuacje małżonków. SN doszedł do wniosku, że była tutaj dobra wiara, ale bardzo wnikliwie bada, czy zbywca jest uprawniony do rozporządzania.
Musi istnieć w momencie wydania rzeczy i obejmowania rzeczy w posiadanie.
MAŁA FIDES SUPERVENIENS NON NOC ET- ZŁA WIARA, KTÓRA PRZYCHODZI PÓŹNIEJ, NIE SZKODZI.
Wówczas nabywca uzyskuje własność z chwilą objęcia rzeczy w posiadanie.
Wyjątek 1:- Art. 169 §2 rzeczy skradzione,
- rzeczy zgubione,
- rzeczy' w inny sposób utracone bez zamiaru wyzbycia się
Nabycie własności następuje dopiero po upływie 3 lat od wyjścia rzeczy z majątku właściciela. Przez cały ten okres nabywca musi być w dobrej wierze.
Przykład: Właścicielowi A złodziej B ukradł samochód 07.01.2000. f\> 1 ( 07.01.2001 ) roku C idzie na giełdę i kupuje od B tenże samochód. Zakładamy, że dochował należytej staranności, sprawdził wszystkie dokumenty, które B mu przedstawił ( oczywiście fałszywe- niektórzy przedstawiciele doktryny uważają, że już sam fakt nabywania samochód na giełdzie samochodowej wyklucza dobrą wiarę nabywcy! ). Uznamy go za działającego w dobrej wierze. W tym wypadku C stanic się właścicielem samochodu dopiero z dniem 08.01.2003- czyli z upływem 3 lat od wyjścia rzeczy' z majątku właściciela. Jeżeli jednak 04.01.2003 przyjdzie do C policja i poinformuje C, iż musi go oddać, to w tym momencie ma on obowiązek zwrotu, nawet jeśli za niego zapłacił i płacił podatki.
Wyjątek od wyjątku:
Ograniczenie z Art. 169 §2 nie dotyczy:
- pieniędzy',
dokumentów na okaziciela,
- rzeczy nabytych na urzędowej licytacji publicznej lub w toku postępowanie egzekucyjnego.
3) prawa na ruchomościach-Zasada: Art. 170
- rzecz ruchoma,
- nastąpiło przeniesienie własności,
rzecz jest obciążona prawem osoby trzeciej.
- nabywca działa w dobrej wierze
Wówczas prawo to wygasa z chwilą wydania rzeczy' nabywcy.
Wyjątki- analogicznie jak w przypadku poprzednim.
III ZASIEDZENIE f Art. 172 178 )