06.02.2009

Część I ……..

Część II …….

Łącznie /

………………………….. ……………………

Imię i nazwisko Punkty/Ocena

Skala ocen (max 154 pkt): 60-75 - 3; 76-85 - 3,5; 86-95 - 4; 96-115 - 4,5; >115 - 5

Chemia ogólna i nieorganiczna - Kierunek Technologia Chemiczna

EGZAMIN SEMESTR 1 TERMIN 1

CZĘŚĆ I

Pytania 1-3 dotyczą poniższego zapisu:

1. (1pkt) Zapis ten oznacza:

a: symbol atomu pierwiastka

b: symbol jądra atomu pierwiastka

c: symbol izotopu atomu pierwiastka

d: jest błędny

2. (3pkt) Symbole A i Z (w indeksach po lewej stronie symbolu pierwiastka X) oznaczają:

A -

Z -

X -

3. (2pkt) Jaki atom reprezentuje ten symbol, jeśli A = 4, Z = 2 (proszę podać skład jądra atomu i jego nazwę):

4. (1pkt) Podstawą skali mas atomowych jest jednostka masy atomowej, która odpowiada masie ……………………………………………………………………………………………..

5. (2pkt) Proszę rozpisać strukturę elektronową atomów i jonów:

C:

Na⁺:

F^-:

Ne:

6. (1pkt) Proszę wymienić symbolami typy orbitali atomowych: …….. ………. ……. ………

7. (2pkt) Podać treść zakazu Pauliego

8. (3pkt) Ile elektronów mieści się w powłoce drugiej (n = 2) i dlaczego ?

9. (1pkt) Zdefiniować pojęcie powinowactwa elektronowego pierwiastka …………………. …………………………………………………………………………………………………

10. (1pkt) Zdefiniować pojęcie potencjału jonizacyjnego pierwiastka ……………………… …………………………………………………………………………………………………

11. (1pkt) Proszę wymienić cechy stanu metalicznego: …………………, ……………………., ………………………, ……………………………, …………………,

12. (3pkt) Zasadami w teoriach Arrheniusa (A), Bronsteda-Lowryego (B) i Lewisa (L) są:

A: ………………………………………………………………………………………..

B: ………………………………………………………………………………………..

C: ………………………………………………………………………………………..

13. (1pkt) Wiązanie pomiędzy wodorem i chlorem w cząsteczce H-Cl ma charakter wiązania:

………………………………………………………………………………………..

14. (3pkt) Formalny stopień utlenienia tlenu w cząsteczkach H₂O, Na₂O₂ i KO₂ wynosi:

H₂O: ; Na₂O₂: ;KO₂:

15. (3pkt) Atom węgla w związkach: CH₄, C₆H₆ i C₂H₂, jest w stanie hybrydyzacji:

CH₄: ;C₆H₆: ;C₂H₂;

16. (3pkt) Które z wymienionych cząsteczek (jonów) mają moment dipolowy różny od zera (podkreślić): H₂O, BF₃, NH₄⁺, H₃O⁺, BeF₂, F₂, NH₃, C₆H₆.

17. (3pkt) Które z wymienionych atomów, jonów i cząsteczek mają niesparowane elektrony (podkreślić):

NO; CO; Na; O₂; F₂; NO₂; Zn; Fe³⁺

18. (1pkt) Objętość molowa gazu (idealnego) wynosi w warunkach normalnych: …….

19. (2pkt) Proszę podać wzór na stałą równowagi dla reakcji: 3H₂ + N₂ ⇔ 2NH₃:

K =

20. (3pkt) Proszę podać wzór na stałą autodysocjacji wody, zapis reakcji autodysocjacji równaniem chemicznym i wartość stałej autodysocjacji K_w:

.

.

.

21. (3pkt) Jaką wartość pH mają roztwory:

A: 0.01 M HCl(aq): ……

B: 0.001 M KOH(aq): …..

C: 10^-3M HNO₃(aq): …..

22. (3pkt) Proszę podać równaniem zależność pomiędzy stałą równowagi i stałymi szybkości reakcji → i reakcji ← dla układu znajdującego się w stanie równowagi: A + B ⇔ C:

23. (2pkt) Proszę podać skład i wzór na pH kwaśnego roztworu buforowego octanowego:

…………………. i …………………; wzór:

24. (1pkt) Proszę napisać wzór na stałą dysocjacji kwasowej dla słabego kwasu AH:

25. (1pkt) Proszę podać równaniem prawo rozcieńczeń Ostwalda dla słabego kwasu AH:

26. (1pkt) Proszę zdefiniować słowami stopień dysocjacji (wyrażony w %): ………………………...………………………………………………………………………………………………….…………………………………………………………………

27. (2pkt) Proszę wskazać (wypisać wzory i podkreślić wzór kwasu linią ciągłą a wzór zasady linią falistą) dwie sprzężone pary kwas-zasada (wg B-L) w reakcji:

CH₃COO^- + H₂O ⇔ CH₃COOH + OH^-

pierwsza para: ; druga para:

28. (3pkt) Wymieniono składy roztworów wodnych kwasów, zasad i soli (w punktach A, B, C, D, E). Które z zestawów działają jak roztwory buforowe (podkreślić):

A: CH₃COONa; NaOH

B: NH₄Cl; NH₃

C: NaH₂PO₄; Na₂HPO₄

D: H₃PO₄; NaH₂PO₄

E: CH₃COOH; CH₃COONa

29. (2pkt) Które substancje po rozpuszczeniu w wodzie dają roztwory o pH różnym od 7 (zaznaczyć X w odpowiedniej kolumnie w poniższej tabeli):

Substancja	pH = 7	pH>7	pH<7
KCl
CH3COONa
CH3COOH
FeCl3
NH4Cl

30. (1pkt) Proszę podać stężenie molowe roztworu o objętości 200 cm³ zawierającego 0.40 g NaOH:

ZALICZENIE CZĘŚCI I egzaminu wymaga zgromadzenia 31 punktów (MAX 59 PKT)

CZĘŚĆ II

31. Proszę wyprowadzić wzór na pH roztworu buforowego składającego się z kwasu octowego i octanu sodowego i dokonać analizy równania. Na czym polega działanie roztworu buforowego ? 10 pkt

32. Proszę narysować krzywe miareczkowania kwasu solnego (objętość próbki - 10 cm³) zasadą sodową o stężeniach:

A: 0.1 M HCl(aq) - analit; 0.1 M NaOH(aq) - titrant

B: 0.01 M HCl(aq) - analit; 0.01 M NaOH(aq) - titrant

C: 0.1 M CH₃COOH (pK_a = 4.77) - analit; 0.1 M NaOH(aq) - titrant

Zaznaczyć kółkiem punkt równoważnikowy miareczkowania

12 p

33. Co to jest spektrometria masowa ? Jak najprawdopodobniej będzie wyglądać widmo masowe trichlorku boru BCl₃ (procentowe zawartości izotopów tych pierwiastków wynoszą:

%(¹⁰B) = 20%; %(¹¹B) = 80%; %(³⁵Cl) = 75; %(³⁷Cl) = 25, jeśli detektor wykryje jako główny kation [BCl₂]⁺ ? 15 pkt

34. Jak i dlaczego zmieniają się w zależności od budowy atomu: potencjał jonizacji, powinowactwo elektronowe i elektroujemność. Proszę zaznaczyć strzałkami w prostokącie obrazującym układ okresowy kierunki zmian tych parametrów. 8 pkt

35. Proszę zdefiniować wzorami stałe pK_a i pK_b dla sprzężonej pary kwas-zasada, którą stanowią NH₄⁺/NH₃ oraz udowodnić, że pK_a + pK_b = pK_w 10 pkt

36. Proszę rozrysować rozmieszczenie elektronów w schematach orbitali molekularnych dla diatomowych połączeń: O₂, O₂^-, O₂^2- i O₂⁺ i wyliczyć rząd wiązania w tych związkach. Która z tych molekuł ma niesparowane elektrony i ile ? 10 pkt

37. Proszę omówić prawo działania mas i regułę LeChateliera na przykładzie reakcji syntezy estru octanu etylu (CH₃CO-OCH₂CH₃ tworzy się z kwasu octowego CH₃COOH i alkoholu etylowego CH₂CH₃OH). W jaki sposób można zwiększyć wydajność syntezy estru oraz stopień przereagowania etanolu ? 15 pkt

38. Proszę podać konfigurację elektronową jonu Cu²⁺ oraz podać schemat energii orbitali d w polu silnych ligandów i słabych ligandów o symetrii oktaedrycznej, wyliczyć sumaryczną wartość spinu dla jonu Cu²⁺. W jaki sposób można fizycznie zmierzyć wartość parametru rozszczepienia w polu ligandów ? 10 pkt

39. Równowagi jonowe w wodzie. Autodysocjacja wody, pojęcie pH i skala pH, zależność pomiędzy pH i pOH. 10 pkt

Skala ocen (max 159 pkt): 60-75 - 3; 76-85 - 3,5; 86-95 - 4; 96-115 - 4,5; >115 - 5

1

---