1. EKOLOGIA - słowo to wprowadził niemiecki biolog Ernest Heieckel w 1869 roku. Oznacza ono naukę, której przedmiotem zainteresowania jest całokształt oddziaływań miedzy zwierzętami i ich środowiskiem zarówno ożywionym jak i nieożywionym. Odrębną dziedziną biologii ekologia stała się dopiero w XX w.

EKOLOGIA jest różnie definiowana:

• Jako naukowa historia naturalna

• Jako badania rozmieszczania i liczebności organizmów

Trzy różne interpretacje ekologii:

1. Ekologię behawioralna - dyscyplina z pogranicza ekologii i ekologii zwierząt. Bada aspekty zachowania zwierząt, które są wykorzystywane w związkach ze środowiskiem ożywionym i nieożywionym. Szczególną uwagą kieruje się na ewolucyjne przyczyny zachowania, które określają tolerancje fizjologiczne organizmu zwierzęcego.

2. Ekologia człowieka - nauka o wzajemnym oddziaływaniu środowiska i populacji ludzkich. Bada powiązania z biologią człowieka, geografią, archeologią, socjologią.

3. Ekologia populacyjna - nauka biologiczna o strukturze liczebności i funkcjonalności populacji.

2. W raporcie „Środowisko i Rozwój” Komisji UNEP i w ustaleniach konferencji ONZ w Rio(1992 r.) za TRWAŁY I ZRÓWNOWAŻONY ROZWÓJ uznaje się taki rozwój społeczny i gospodarczy, który zapewni zaspokojenie potrzeb współczesnego społeczeństwa bez narażenia możliwości zaspokojenia potrzeb przyszłych pokoleń.

3. ECO-skuteczność - wywodzi się z problematyki ekonomicznej skuteczności, która równocześnie ma pozytywny wpływ na środowisko, podczas gdy CZYSTSZA PRODUKCJA bierze swój początek od środowiskowej skuteczności, która jednocześnie powoduje korzystnie efekty ekonomiczne.

CZYSTSZA PRODUKCJA - pojęcie zostało wprowadzone w 1989 r.

jest ciągłym stosowaniem zintegrowanej, prewencyjnej, środowiskowej strategii w stosunku do procesów produkcyjnych produktów i usług , mającej na celu zwiększenie eko - skuteczności i redukcję ryzyka dla ludzi i środowiska.

4. ZARZĄDZANIE ŚRODOWISKIEM oznacza: zarządzanie użytkowaniem, ochronę i kształtowanie środowiska, czyli zarządzanie ochroną środowiska w szerokim tego słowa znaczeniu. Odbywa się to w sposób bezpośredni i pośredni na „końcu rury”, w procesach produkcyjnych oraz w czasie pozaprodukcyjnej aktywności społeczeństwa i pojedynczych osób. Zarządzanie środowiskiem zintegrowane z ogólnym systemem zarządzania np. w przedsiębiorstwie lub gminie nazywa się ZARZĄDZANIEM ŚRODOWISKOWYM lub EKLOGICZNYM.

5. OCENA (ZARZĄDZANIE) CYKLU ŻYCIA PRODUKTU - LCA

To proces oceny wpływu na środowisko produktu w całym okresie jego życia (przebywaniem na rynku)

Technika LCA różni się od innych narzędzi ochrony środowiska i ma kilka ważnych cech:

• może być użyta jako studium wpływu na środowisko produktu i jego funkcji wynikającej z projektu.

• dostarcza obiektywnych danych niezależnych od ideologii

• jest bardziej kompleksowa niż narzędzia ochrony środowiska

LCA realizuje się w 3 etapach:

• identyfikacja i kwantyfikacja obciążeń środowiskowych (zużycie energii, materiałów wsadowych, strumienie odpadów)

• ocena i obliczenie potencjalnych kosztów wpływu na środowisko wynikających z obciążeń

• ocena wykonania dostępnych ulepszeń środowiskowych.

6. EMAS (Environmental Management and Audity Scheme) - Ustawa Rady UE Nr 1836/93 z 29 czerwca 1993 r. „o dobrowolnym uczestnictwie przedsiębiorstw przemysłowych w systemie UE dotyczącym zarządzania i jego auditowania znana również jako Program Przeglądów i Zarządzania Ochroną Środowiska.

EMAS został wydany jako instrument oddziaływania ekologicznego który stosowany jest „dobrowolnie”. Oznacza to, że o zastosowaniu systemów zarządzania środowiskiem zgodnych z EMAS mogą zdecydować same przedsiębiorstwa. Nie istnieje wobec tego przymus zastosowania. Ponadto nie istnieją w związku z tym także inne przepisy ekologiczne na szczeblu UE, które by zobowiązywały do zastosowania EMAS. System EMAS stawia bardziej surowe wymagania w stosunku do systemów zarządzania środowiskowego niż norma.

NORMA ISO 14001 wymaga, aby w polityce znalazły się trzy konkretne zobowiązania, które stanowią trzy filary polityki a jednocześnie i systemu zarządzania środowiskowego:

• zobowiązanie I - do ciągłego doskonalenia systemu zarządzania środowiskowego - rozumiane jako zobowiązanie do ciągłej poprawy w zakresie oddziaływania na środowisko;

• zobowiązanie II - do zapobiegania zanieczyszczeniom;

• zobowiązanie III - do utrzymywania zgodności z prawem ochrony środowiska i innymi uregulowaniami środowiskowymi, które odnoszą się do danego przedsiębiorstwa

W rozumieniu normy ISO 14001 ciągłe doskonalenie jest to proces, w którym system zarządzania środowiskowego ulega usprawnieniu prowadzącemu do osiągania poprawy w działaniach na rzecz ochrony środowiska.

7. ZARZĄDZANIE ŚRODOWISKIEM ZINTEGROWANE z ogólnym systemem zarządzania np. w przedsiębiorstwie lub gminie nazywa się zarządzaniem środowiskowym lub ekologicznym. Ten system zarządzania jest zaliczany do kategorii systemów szczególnie złożonych i niejednorodnych.

8. SFORMALIZOWANE SYSTEMY ZARZĄDZANIA ŚRODOWISKIEM:

• EMAS

• ISO14000

• System Zarządzania Środowiskiem SZŚ (norma ISO 9001 - ciągłe doskonalenie)

CZYSTSZA PRODUKCJA

ECO-EFEKTYWNOŚĆ

Skuteczność ekologiczna

Minimalizacja odpadów

Skuteczność ekonomiczna

Minimalizacja kosztów

Efekt ekonomiczny

Efekt ekologiczny

Interes społeczny

Interes przedsiębiorstw

Zrównoważony rozwój

---