(uporządkowane)
TYPY INTRUZJI SKAŁ MAGMOWYCH
Ze względu na sposób występowania intruzji względem skał otaczających wyróżniamy:
l. Intruzie zgodne
• • Sille - pokładowe formy równolegle przebiegające względem ławic skał otaczających
• • Lakolity - intruzje wykształcone w formie grzyba, którego część górna (kapelusz) przebiega równolegle względem ławic skał otaczających
• • Lopolity - intruzje wykształcone w formie grzyba z odwróconym kapeluszem Intruzje zgodne należą do stosunkowo małych form, zwłaszcza sille. Reprezentowane najczęściej przez skały magmowe wylewne. Skałą tworzącą lakolity i lopolity są granity.
2. Intruzie niezgodne
• • Dajki - formy poprzecznie tnące skały otaczające
• • Batolity - potężne, niekształtne intruzje niezgodne współwystępujące ze skałami otaczającymi. Reprezentowane przez skały głębinowe. Tworzą je najczęściej granity a także skały zasadowe np. gabro. W przypadku batolitu przeważnie nie są znane części korzenne
• • Apofizy - odgałęzienia batolitów, stanowią najczęściej końcowe produkty krystalizacji magmy bardzo często w składzie mineralnym występują duże ilości minerałów rzadko występujących, także minerałów rudnych. Produkty te są przedmiotem dużego zainteresowania. Apofizy występują zazwyczaj wokół batolitów granitowych.
PODSTAWY KLASYFIKACJI SKAŁ MAGMOWYCH
Opiera się na:
• • Określeniu składu mineralnego
• • Strukturze i teksturze
• • Chemiźmie
Skład mineralny jest stosunkowo łatwy do określenia w skałach głębinowych, hibabysalnych i subwulkanicznych. Można tego dokonać w większości przypadków na podstawie badań mikroskopowych. Natomiast chemizm nieodzowny jest przy badaniu skał wulkanicznych i wylewnych, a zwłaszcza tych, których struktura opisywana jest jako szklista. Wyniki analiz chemicznych takich skał przedstawione w postaci wagowych przelicza się na tzw. stosunki molekularne wg wzoru. Stosunki molekularne to procentowa zawartość danego składnika podzielona przez ciężar cząsteczkowy tego składnika. Z tych stosunków charakterystycznych dla wszystkich składów chemicznych danej skały wylewnej przelicza się na odpowiednie parametry, którymi są:
• • alk-obejmujące sumę alkaliów (alkaliczny)-Na2O+K2O+Li2O
• • fm-femiczny-suma-MgO+FeO+Fe203+Cr203
• • si-Si02
• • al. - A1203 + P203
Na podstawie tych parametrów charakteryzuje się skały magmowe i wylewne i klasyfikuje do odpowiedniej grupy tzn.:
• • skał kwaśnych - powyżej 65% krzemionki
• • skał obojętnych - 65-52% krzemionki
• • skał zasadowych - 52-45% krzemionki
• • skał ultra zasadowych - poniżej 45% krzemionki