Kumaryny
Wszystkie kumaryny są pochodnymi pironu
Wyróżnia się kumaryny
O rdzeniu benzo-pironu
Izokumaryny
Furanokumaryny - mają szkielet kumarynowy skondensowany z pierścieniem fumarowym
Piranokumaryny
Zastosowanie:
Mają silne właściwości fotouczulające
Niektóre hydroksyl i metoksy kumaryny absorbują silnie promienie nadfioletowe i mają zastosowanie, jako środki światłoochronne
Słabo uspokajająco na OUN
Spazmolityczne, hipotensyjnie
Piranokumaryny Ammi visnaga mają właściwości przeciwskurczowe i rozszerzające naczynia wieńcowe
Dihudropochodne furanokumaryn i piranokumaryn występujące w rodzinie Apiaceae wykazują działanie spazmolityczne i rozszerzające naczynia krwionośne, a także zwiększają stężenie AMP w mięśniu sercowym
Blokują kanały wapniowe w mięśniu sercowym (Peucedanum Archangelica, Ammi, Ruta)
Dikumarol - związek dimeryczny o właściwościach antykoagulacyjnych
Wśród kumaryn znajdują się też związki toksyczne. Szczególnie niebezpieczne są wytwarzane przez grzyb Aspergillus flavus. Aflatoksyny wykazują silne właściwości kancerogenne
Kumaryna
Wykazuje właściwości spazmolityczne, przeciwobrzękowe, wpływa uspokajająco na OUN, jest jednak związkiem toksycznym, uszkadzającym wątrobę, a nawet podejrzanym o działanie kancerogenne. Dlatego też jest stosowana jako środek zapachowy, aromatyzujący
Występuje w:
Melilotus officinalis - nostrzyk lekarski
Asperula odorata - marzanka wonna
Hierochloe odorata - żubrówka
Umbeliferon
Absorbuje światło nadfioletowe
Występuje w:
Chamonilla recutita - rumianek pospolity
Eskulina
Właściwości podobne do vit. P
Wchodzi w skład preparatu Venescin
Silne działanie światłoochronne
Występuje w Aesculus hippocastanum - kasztanowiec
Fraksytydyna i izofraksydyna
Właściwości żółciopędne
Występuje w
Fraxinus Excelsior - Jesion
Herba Abrotani - ziele bylicy bożego drzewka
Furanokumaryny
Psoralen
Jest związkiem silnie uczulającym na światło, lecz dość toksycznym. Dlatego większe znaczenie w bielactwie skóry uzyskały jego pochodne
Wyizolowany z kilku gatunków Psoralea macrostachya Ficus - liście figowców
Bergapten
Znaczenie takie samo jak ksantotoksyna
Otrzymywany z olejku bergamotowego oleum bergamottae z gatunku:
Citrus Bergamia
Ammi majoris - aminek większy
Apium graveolens - seler
Heracelum - barszcz
Ksantotoksyna
Środek pobudzający repigmentację skóry w bielactwie oraz w fotochemioterapii łuszczycy skóry
Ammi majoris - aminek większy
Ruta graveoleus - ruta zwyczajna
Angelicyna
Depresyjny wpływ na OUN, właściwości spazmolityczne i hipotensyjne
Archangelica officinalis - arcydzięgiel litwor
Piranokumaryny
Wisnadyna
Ammi visnaga - aminek egipski
Działa rozszerzająco na naczynia wieńcowe
Spazmolitycznie na mięśnie gładkie oskrzeli i przewodu pokarmowego.
Zmniejsza stężenie cholesterolu i lipidów w surowicy krwi
Blokuje kanały wapniowe
Stosowana w leczeniu dusznicy sercowej, dychawicy oskrzelowej w postaci preparatów izolowanych (Carduben, Provismine)
Dikumarol
Powstaje w gnijącym sianie nostrzyka lekarskiego - Melilotus officinalis
Jest środkiem hamującym koagulację krwi
Kumesterol
Występuje w Lucerinie Medicago sativa
Działanie estrogenie
Aflatoksyny
Aspergillus flavus - grzyb pleśniowy
Uważane za jedne z najważniejszych czynników kancerogennych
Surowce roślinne:
Herba meliloti - ziele nostrzyka
Zastosowanie, jako środek zmiękczający, stosowany zewnętrznie w postaci Emplastrum mileloti
Frustus ammi visnage - owoc aminka egipskiego (owoc keli)
Działa silnie rozszerzająco na naczynia wieńcowe i nerkowe
Fructus ammi majoris - owoc aminka większego
Działa uczulająco na światło, pobudza tworzenie się melaminy w skórze naświetlanej promieniami UV.
Preparaty zawierające ksantotoksynę lub bergapten lub oba te związki aktywizujące (np. Metoxalen, Meladinnie, Beroxan) są stosowane w bielactwie skóry i łuszczycy, zarówno doustnie jak i zewnętrznie w postaci 1% roztworu
Herba abrotani - ziele bylicy bożego drzewka
Dość silne właściwości żółciotwórcze i żółciopędne związane z zawartością izofraksydyny
Wyciąg wchodzi w skład preparatu Atrecholin