zestaw 13
Ile przytyje ktoś spożywający 50g cukrów codziennie przez 3 miesiące?
Ryzyko zawodowe - definicja ryzyka
Stan odżywienia - def. wartości energetycznych
Ozon troposferyczny - jak powstaje, jak zostaje zmarnowany?
Dieta u osób z nadmiarem trójglicerydów
Podział tłuszczów + przykłady
Ile przytyje ktoś spożywający 50g cukrów codziennie przez 3 miesiące?
Zakładając, że dostarcza sobie w ten sposób nadprogramową (nie zużywaną) energię.
1g węglowodanów - 4 kcal i 7000 kcal- 1 kg tkanki tłuszczowej, czyli:
50g* 90 dni= 4500g
4500g*4 kcal= 18000 kcal
18000/7000= 2,57 kg
Ryzyko zawodowe- definicja
Oznacza prawdopodobieństwo wystąpienia niepożądanych zdarzeń związanych z wykonywana pracą, powodujące straty,
- w szczególności wystąpienie u pracowników niekorzystnych skutków zdrowotnych w wyniku zagrożeń zawodowych występujących w środowisku pracy lub sposobu wykonywania pracy
Stan odżywienia- def wartości energetycznych.
Stan odżywienia= stan organizmu wynikający ze spożycia, wchłaniania i stopnia wykorzystania składników odżywczych. Na stan odżywienia mogą wpływać ewnetualne czynniki patologiczne.
Wartość energetyczna okresla ilość energii zawartej w pożywieniu, która jest uwalniana w wyniku utleniania produktów degradacji makroskładników: białek, tłuszczów i węglowodanów.
1g białka lub węglowodanów- 4kcal, 1 g tłuszczu- 9 kcal
Ozon troposferyczny- jak powstaje, jak zostaje zmarnowany.
Ozon troposferyczny (przyziemny) jest traktowany jako zanieczyszczenie. Powstaje w wyniku reakcji fotochemicznych zachodzących w powietrzu zanieczyszczonym tlenkami azotu, węglowodorami i tlenkiem węgla (są to głównie reakcje transformacji tlenowych związków azotu) pochodzących ze źródeł antropogenicznych, głównie transportu drogowego. Formowaniu ozonu sprzyja wysoka temperatura, duże nasłonecznienie i duża wilgotność powietrza.
Ozon pochłania szczególnie te o długości 280-300nm. Powodują one zaburzenia w replikacji, co może spowodować zmniejszenie reprodukcji lub śmierć organizmów. Zatem powstanie ozonosfery (tarczy przed szkodliwym promieniowaniem) było niezbędnym warunkiem, aby możliwe było życie na lądzie i rozmnażanie się organizmów lądowych. „Dziura ozonowa” to spadek zawartości ozonu (O3) na wysokości 15-20 km, głównie w obszarze bieguna południowego. Ozon wytwarza się przede wszystkim nad równikiem, gdzie natężenie wiązki elektromagnetycznej słońca jest największe. Wiatry stratosferyczne spychają to powietrze z duża zawartością ozonu znad równika w stronę biegunów. Gdy na danej półkuli kończy się noc polarna transport ozonu ma bardzo dużą wydajność. Ruchy te nie są jednak symetryczne, a w wyniku tego półkula północna otrzymuje ponad 50% ozonu. Gdy u nas zaczyna się wiosna, wysoko w stratosferze nad Antarktydą tworzy się wirująca masa lodowatego powietrza tzw. wir polarny. Dzięki niemu możliwe jest tworzenie się w nim kryształków lodu nawet przy bardzo niskim stanie wilgotności, a także stanowi barierę dla mieszania się powietrza znad Antarktydy z powietrzem znad innych regionów. Wir ten chwyta różne substancje chemiczne (np. chlor), ale ich nie wypuszcza- niszczą one ozon.
Warstwę ozonową niszczą freony.
Ozon stratosferyczny: Powstaje w stratosferze (na wysokości ok. 30 km), gdzie pod wpływem promieniowania UV zostaje rozerwane wiązanie pomiedzy atomami tlenu w cząsteczce 02. Pojedynczy atom tlenu wchodzi w reakcje z cząsteczką O2 i powstaje ozon czyli O3. Promieniowanie słoneczne jest najsilniejsze w obszarach międzyzwrotnikowych, więc tu powstaje najwięcej ozonu. Niszczenie ozonu również następuje na skutek działania promieniowania słonecznego. Oba te procesy pozostawałyby w równowadze gdyby nie freony. Freony zawarte w troposferze mogą przedostać się do stratosfery, rokładają się z wytworzeniem atomu chloru, który reaguje z ozonem. Ostatecznie powstaje O2 i HCl.
Dieta u osób z nadmiarem trójglicerydów.
należy zwiększyć spożycie wielonienasyconych kwasów tłuszczowych n-3, n-6, bo obniżają poziom trójglicerydów. ( ryby morskie, oleje lniany rzepakowy, słonecznikowy, sojowy, orzechy włoskie, migdały)
ograniczenie spozycia nasyconych kwasów tłuszczowych ( <10% energii) ( masło, pelne mleko, śmietana, tłuszcze pochodzenia zwierzęcego)
częste spożywanie owoców i warzyw (przynajmniej 400g dziennie)
ograniczenie alkoholu
rzucenie palenia
Podział tłuszczów + przykłady.
nasycone np. palmitynowy, stearynowy ( tłuszcz mleczny, produkty mięsne, orzech kokosowy)
nienasycone - jednonienasycone - np. oleinowy ( oliwa z oliwek, olej rzepakowy, palmowy, sezamowy, orzech wloski
- wielonienasycone - n-6 np. linolowy, gammalinolenowy (olej sojowy, slonecznikowy, z wiesiołka)
- n-3 np. alfalinolenowy, EPA (ryby morskie,olej lniany, rzepakowy sojowy)