„ASERTYWNOŚĆ - PRZYDATNA CECHA”
SCENARIUSZ ZAJĘĆ DLA MŁODZIEŻY
CELE:
uczniowie znają pojęcie asertywności
uczniowie potrafią zachować się asertywnie
poprawiają się relacje interpersonalne w klasie
METODY:
inscenizacja, miniwykład, dyskusja, praca samodzielna
ŚRODKI DYDAKTYCZNE:
kartki z opisami zachowań, kartki z opisami sytuacji, tablica, kreda
Zajęcia trwają 2 godziny lekcyjne
PRZEBIEG ZAJĘĆ:
Powitanie, podanie tematu lekcji, sprawdzenie wiedzy uczniów o asertywności.
Podanie definicji asertywności - miniwykład (ASERTYWNOŚĆ - pewność siebie w pozytywnym znaczeniu, odwaga mówienia NIE, umiejętność stawiania na swoim, gdy mamy rację bez sprawiania komuś przykrości i szkodzenia innym, umiejętność obrony swoich praw, wiedza, jak nie zostać kozłem ofiarnym, umiejętność przyjmowania zasłużonych komplementów i przyznawania się do pomyłek, przepraszania za błędy).
Rozpoznawanie zachowań asertywnych - ćwiczenie. Każdy uczeń otrzymuje kartkę z opisem zachowania, które musi określić jako asertywne lub nie. Zachowanie to zapisuje po właściwej stronie na podzielonej na pół tablicy. Prowadzący koryguje opinie, wyjaśnia w razie wątpliwości.
Zachowania:
NIEASERTYWNE:
mówisz „odczep się”, gdy ktoś prosi cię o pomoc
odpychasz kolegę, który natrętnie próbuje ci coś wyjaśnić
krzyczysz na kasjerkę, która źle wydała ci resztę w sklepie
idziesz do celu po trupach, za wszelką cenę
obrażasz innych, jeśli są uparci i nie chcą cię słuchać
upierasz się przy swoim, nawet jeśli wiesz, że nie masz racji
przepraszasz za wszystko dla świętego spokoju nawet jeśli nic złego nie zrobiłeś
zgadzasz się na wszystko, jeśli ktoś starszy cię o to poprosi nawet jeśli nie masz czasu lub ochoty tego robić
nigdy nie zabierasz głosu w dyskusji nawet jeśli wiesz, że rozmówcy nie mają racji
wstydzisz się, gdy ktoś powie ci komplement, uważasz, że nie należą ci się pochwały
uważasz, że inni ludzie są od ciebie mądrzejsi i wiedza co trzeba robić, dlatego pozwalasz im za siebie decydować
zawsze robisz to, co reszta klasy, nawet jeśli się z tym nie zgadzasz (musisz być lojalny)
ASERTYWNE:
mówisz NIE, jeśli ktoś nakłania cię do czegoś, czego nie akceptujesz
bronisz swoich poglądów
zabierasz głos w dyskusji, gdy masz coś do powiedzenia na poruszany temat
sprzeciwiasz się kulturalnie lecz stanowczo, gdy ktoś próbuje cię w coś wrobić
mówisz PRZEPRASZAM, jeśli kogoś skrzywdziłeś
mówisz: PRZEPRASZAM, TO TY MIAŁEŚ RACJĘ, gdy ktoś udowodni ci, że się mylisz
gdy ktoś chwali cię niezasłużenie mówisz: PRZECENIASZ MNIE i wyjaśniasz nieporozumienie
gdy ktoś prawi ci komplementy mówisz: DZIĘKUJĘ, MIŁO MI, ŻE TAK UWAŻASZ
prosisz nauczyciela o powtórne sprawdzenie klasówki, jeśli nie zgadzasz się z przyznaną przez niego punktacją
kulturalnie, bez wyzwisk i podnoszenia głosu mówisz koledze, że cię zdenerwował
poprosisz o pomoc, kiedy naprawdę jej potrzebujesz
CZY JESTEŚCIE ASERTYWNI? - uczniowie kolejno mówią o sobie.
Ćwiczenie zachowań asertywnych - inscenizacje. Uczniowie podzieleni na 6 grup opracowują i przedstawiają przed resztą klasy po 2 scenki: z zachowaniem asertywnym i nieasetrywnym.
Scenki:
A i B nie odrabiają prac domowych - zawsze spisują od innych. Nigdy nie maja potrzebnych przyborów - wszystko pożyczają. Ich kolegów C i D denerwuje takie zachowanie. A i B właśnie przyszli do szkoły bez pracy domowej z matematyki. Nie mają też cyrkli i ołówków. Proszą o pomoc C i D...
A zrobił piękną gazetkę w klasie. B i C myślą, że to dzieło D i chwalą go głośno w obecności…
A i B kupili w sklepie, gdzie sprzedawcami są C i D jogurty. Po wyjściu ze sklepu zauważyli, że termin przydatności do spożycia minął tydzień temu...
A i B spierali się o cenę najnowszego modelu monitora do komputera. Obaj uważali, że mają rację. Wreszcie zapytali o cenę braci C i D, którzy właśnie kupili taki sprzęt. Okazało się, że to A miał rację...
A i B palili papierosy pod szkołą. Przyłapali ich koledzy C i D. A i B próbują wciągnąć ich do spisku częstując papierosami, ale C i D się nie trują i uważają, że A i B też nie powinni…
A i B chcą zaprosić swoje koleżanki C i D na randkę, ale one mają już chłopaków i nie chcą iść na to spotkanie…
Po odegraniu scenek reszta klasy ocenia reakcje i postawy postaci w kontekście asertywności.
Podsumowanie zajęć: CZY WARTO BYĆ ASETRYWNYM? Nagrodzenie szczególnie aktywnych uczniów pisemnymi pozytywnymi uwagami.
Ewelina Kamińska