Dzieła literackie, które ukazują przemainy bohaterów.
W literaturze polskiej odnaleźć można wiele utworów, które ukazują przemiany wewnętrzne bohaterów. Metamorfozę bohatera najpełniej przedstawia literatura romantyczna, która lubowała się w tego typu przemianach. Jednym z bohaterów był Gustaw, nieszczęśliwy kochanek, który wskutek nieodwzajemnionej miłości popełnił samobójstwo. Ten sam bohater pod wpływem wewnętrznych doznań przeobraża się w Konrada, bojownika o wolność. Konrad z miłości do ojczyzny kłóci się z Bogiem, pragnąc otrzymać władzę nad ludźmi. Ponieważ był butny i zarozumiały, Bóg ukarał jego zachowanie i Konrad nie odkrył przyszłości Polski. Innym bohaterem romantycznym był Kordian. Postać ta to marzyciel, idealista nie mogący odnaleźć swego miejsca w świecie, ani idei której mógłby się poświęcić. Kordian szuka celu swego życia podróżując po Europie, ale i tutaj spotykają go rozczarowania. Przekonuje się że miłość i zaszczyty można zdobyć jedynie za pieniądze. Rozgoryczony wizytą u papieża myśli o samobójstwie. Na szczycie Mont Blanc następuje przemiana wewnętrzna Kordiana. Postanawia walczyć o wolność Ojczyzny tak jak szwajcarski bohater Winkelried. Marzy o zabójstwie cara, lecz zamiar ten nie zostaje spełniony. Kordian mdleje i jego marzenia pryskają. Jest to postać tragiczna ale i wyniosła, bo dla Ojczyzny chciał poświęcić swe młode życie. Przykładem bohatera, który przeżył wewnętrzną przemianę jest także Jacek Soplica, bohater "Pana Tadeusza". Jacek Soplica był hulanką, cieszył się popularnością wśród okolicznej szlachty. Kiedy Stolnik odmówił Jackowi ręki swej córki Ewy, ten w swej zapalczywości zabił Horeszkę. Okrzyknięty zdrajcą, opuszcza Litwę wstępuje do zakonu. Przybiera imię Robak, aby zaznaczyć, że chce odpokutować za swój czyn. Podejmuje działania przeciwko wrogowi, przenosi wiadomość na Litwę, a później ratuje życie ostatniemu z rodu Horeszków. Bohaterem romantycznym, w którym dokonuje się przemiana wewnętrzna jest też Hrabia Henryk, postać z "Nieboskiej Komedii" Z. Krasińskiego. W I i II części dramatu jest nieszczęśliwym poetą, który nie potrafi pogodzić swych marzeń o idealnym świecie z realiami życia rodzinnego. Doprowadza do tragedii swą rodziną, po czym uświadamia sobie, że jego postępowanie było niewłaściwe. Niestety zbyt późno próbował odnaleźć swe szczęście, nie zdążył uratować żony ani uchronić dziecka od przekleństwa "Bycia poetą". W części III i IV bohater przeistacza się w przywódcę garstki arystokratów broniących się w Okopach świętej Trójcy. Nie jest już romantycznym poetą, lecz wodzem pragnącym ocalić resztki szlacheckiego honoru. Wprawdzie ponosi klęskę, w krytycznej sytuacji popełnia samobójstwo, ale odnajduje się jako człowiek, który sens swego życia dostrzega w poświęceniu dla obrony religii, tradycji. Wybrani przeze mnie bohaterowie są postaciami tragicznymi, uwikłanymi często w zdarzenia niezależne od nich. Cierpią przeżywają wewnętrzne tragedie by pod wpływem jakiegoś impulsu zmienić się. Jest to zawsze przemiana pozytywna. Ich postępowanie może być wzorem dla czytelnika jak żyć, jakie wybierać drogi, czemu się poświęcić. Nie tylko ukazał przemiany wewnętrzne bohaterów. Przykładem postaci, która zmieniła swoje postępowanie, jest Mikołaj Doświadczyński. I. Krasicki przedstawił swojego bohatera najpierw jako rozrzutnego młodzieńca, niewykształconego i hulającego. W czasie podróży morskiej następuje wypadek i Mikołaj ląduje na wyspie Nipu. Tu poznaje prawdziwą pracę, sprawiedliwe prawa i dochodzi do wniosku, że ludzie są szczęśliwi. Gdy wraca do kraju zmienia układy i prawa w swej wiosce, po to by ludzie zaznali szczęścia. Powieść ta w okresie Oświecenia miała wskazać jak należy żyć i jakie reformy należy przeprowadzić. Także w literaturze średniowiecznej jest bohater, który przeżył pewną przemianę. Młodzieniec pochodzący z królewskiego rodu postanawia zmienić swoje życie. Rozdaje cały majątek ubogim i potrzebującym a sam spędza życie na modlitwie i cierpieniach. W tym okresie taka postawa miała służyć jako wzór do naśladowania, by zasłużyć sobie na życie wieczne. Sięgając do literatury renesansowej można przytoczyć jako przykład przemiany bohaterów - "Treny". Bohater liryczny tego cyklu, nieszczęśliwy ojciec przeżywa kryzys światopoglądowy. Ten człowiek, który początkowo był stoikiem, w momencie tragedii przestaje być obojętny i szuka kogoś kto jest odpowiedzialny za jego cierpienie. Swój ból skierowuje przeciw Bogu, oskarżając go o własną tragedię. W trenie XIX następuje przemiana, bohater godzi się ze swoim nieszczęściem uważając , że taka była wola Boga. Wybrane przeze mnie utwory literackie ukazują bohaterów w całej ich złożoność. Każdy z nich przeżywa wewnętrzną metamorfozę, dzięki której staje się lepszy, ale też zmienia całkowicie swoje życie. W literaturze oświecenia ma być wzorem prawego obywatela. Natomiast w romantyzmie jest ideałem poświęcenia i miłości do ojczyzny. Również w literaturze współczesnej odnajdujemy bohatera, który przeżywa wewnętrzną przemianę ale w kierunku negatywnym. Jest to Z. Ziembiewicz, który z młodego, pełnego ideałów młodzieńca zmienił się w konformistę. Nie potrafił zachować własnej odrębności ponieważ bardziej kusiły go kariera i wygodne życie. Zrezygnował ze swoich marzeń, dzięki czemu udało mu się osiągnąć stanowisko prezydenta miasta. Funkcja ta wymusiła na Zenonie pewne postępowanie, mianowicie musiał podjąć decyzję o strzelaniu do strajkujących robotników. Przedstawieni bohaterowie literatury polskiej różnych epok mają jedną wspólną cechę. Każdy z nich w pewnym momencie życia musiał dokonać jakiegoś wyboru. Podjęcie decyzji rzutowało na całe jego życie. Często były to wybory tragiczne np. Konrad, Kordian, Ziembiewicz. Niektórzy z tych bohaterów potrafili poświęcić swoje życie dla idei takich jak Ojczyzna lub, miłość drugiego człowieka.