Dzięki wszechobecności (w Europie) administracji kościelnej, związanego z nią języka łacińskiego, ustroju feudalnego oraz podobnych podziałów społecznych, wytworzyła się specyficzna ogólnoeuropejska mieszanka filozofii i kultury tzw. uniwersalizm średniowieczny (inaczej powszechność ). Średniowieczny uniwersalizm oparty był na dominacji religii chrześcijańskiej w całej niemal Europie. Ze względu na to, iż wszystko w życiu podporządkowane było religii, światopogląd chrześcijański rządził myśleniem, odczuciami, postępowaniem i twórczością wszystkich ludzi średniowiecza. Dlatego też wszystkie występujące znaki były czytelne dla każdego chrześcijanina. Prócz tego obowiązywały te same, narzucone przez religię, normy moralne i wzorce osobowe.
Ponadto wszystkie niemal państwa podporządkowane były jednemu władcy, przez co stanowiły niemalże monolit religijny. W dużym skrócie uniwersalizm średniowiecza wyraża się przez
podporządkowanie wszystkiego Bogu,
identyczne pojmowanie świata.
Tę wspólnotę religii, idei (teocentryzm - przekonanie, że Bóg jest w centrum wszechrzeczy), ustroju społecznego (feudalizm) i języka urzędowego (łacina), podporządkowanie się papieżowi i uznanie hegemonii Kościoła uznali wszyscy władcy europejscy, z wyjątkiem cesarzy niemieckich. Powszechnie panował światopogląd religijny, który ukształtował myślenie, odczuwanie, postępowanie i twórczość ludzką. Znaczną rolę w formowaniu ówczesnego światopoglądu odegrały poglądy i systemy filozoficzne stworzone przez św. Augustyna i św. Tomasza z Akwinu. Legły one u podstaw doktryny Kościoła katolickiego, a św. Tomasz do dziś uznawany jest za najważniejszego teologa w historii Kościoła.
|