Prawo cywilne 06.12.2008r
Oświadczenie woli : inna osoba składa oświadczenie woli dla drugiej osoby.
Zastępstwo w czynnościach prawnych. Bezpośrednio - przedstawicielstwo.
Zastępstwo pośrednie polega na tym że osoba która zastępuje kogoś innego występuje w imieniu własnym ale na cudzy rachunek. Instytucja zastępstwa pośredniego pojawia się w umowie komisu . Uregulowana w kodeksie cywilnym przewiduje że komisant działa w imieniu własnym ale na rachunek komitanta.Z wielu powodów jest to instytucja pożyteczna jeżeli dla świata zewnętrznego chcemy ukryć na czyj rachunek czynności są wykonywane.
Ten kto składa oświadczenie woli (w imieniu kogoś skutki prawne bezpośrednio będą dotyczyły tej osoby której się zastępuje. Po części tak jak by tego zastępcy nie było).
(kompetencja pierwotna )Osoba reprezentowana A
stosunek sprzedaży
(stosunek zewnętrzny)
kompetencja wtórna
Przedstawiciel B realizacja czynności prawnej Osoba trzecia C
(umowa nie wystąpi między b i c)
Tylko stosunek sprzedaży między A,C)
Oświadczenie woli składa przedstawiciel.
Okoliczność ,że ktoś ma przekazaną kompetencje to jest za mało.
Kompetencja wtóra mówi w jaki sposób może działać i w jakim zakresie.
(Osoba B nie może działać bez kompetencji lub wykracza poza zakres to wówczas ta osoba nazywa się : falsus procurator fałszywy pełnomocnik.
Przedstawicielstwo ustawowe w Polsce
W Polsce rozdzielono umowy obligacyjne od przedstawicielstwa. Jeżeli chcemy zęby przedstawiciel działał w naszym imieniu musi mieć prawny obowiązek.Powstaje on z stosunku wewnętrznego łączącego reprezentowanego z przedstawicielem.Ten stosunek zewnętrzny może wynikać z różnych źródeł : ustawa, orzeczenie sądu i może to być umowa. Jeżeli źródłem tego wewnętrznego powiązania reprezentowanego z przedstawicielem jest ustawa wówczas mówi o przedstawicielstwie ustawowym.np. jest działanie rodziców w imieniu dzieci małoletnich.(Dlatego mają kompetencje do działania ponieważ tak stanowi ustawa ).Nakłada obowiązek obowiązywania tych czynności wobec dzieci.
(Odbywa się to pod kontrolą sądu , które są słabo przystosowane, ale to się zmienia, złe zarządzanie majątkiem dzieci przez rodziców często się zdarza).
Nie zawsze ten stosunek zewnętrznym będzie ustawa. Może się okazać że ten stosunek powstanie z orzeczenia sądu. Z orzeczenia kuratora. To jest taki przedstawiciel który reprezentuje dany podmiot w sferze majątkowej czyli troszczy się o sferę majątkową pupila.
Umowa zlecenia z art.734 będzie formą przekazania kompetencji nie kazda umowa zlecenia będzie formą działania przedstawiciela.
Zleceniobiorca upoważniony w przedstawicielstwo będzie działał na zasadzie przedsiębiorcy.
Jeżeli nie jest to przedstawicielstwo ustawowe związane z rodzicami , kuratorem to wówczas mamy doczynienia z pełnomocnictwem. Pełnomocnik reprezentujący,
Mocodawca reprezentowany, umocowaniem nazywamy fakt pełnomocnictwa.
Ple impotent)
Pełnomocnik może działań w dwóch zakresach :
W umowie na nasz rachunek
Będzie powołany do czegoś rachunek ,że on będzie w naszym imieniu odbierał oświadczenia woli innych osób.Czyli ,że pełnomocnik będzie odbierał oświadczenia woli skierowane do reprezentowania jest to przedstawicielstwo wierne.
Ze względu na zakres praktyczny nie ma to większego znaczenia.
Dokonywanie odbioru świadczenia jest to czynność prawna. (przejawia swoją wolę).
Typ agencji pełnomocnicznej przyjmuje i składa oświadczenia woli , może pobierać wynagrodzenie zleceniodawcy.
Trzeba pokreślić co obie strony od siebie oczekują. I trzeba wyraźnie napisać że chodzi o pełnomocnictwo.
Są pewne czynności prawne których nie wolno dokonać przez przedstawiciela :
Napisać testamentu. specjalne jednostronne oświadczenie woli składane osobiście.
Przez przedstawicieli :
1. Związek małżeński nie trzeba zawierać osobiście art.1 kodeksu rodzinnego. Jednoczesna obecność. OD TEJ ZASADY JEST WYJATEK W pewnych okolicznościach. Można stanąć nie osobiście ale pełnomocnik i złożyć w imieniu mocodawcy oświadczenie woli o zawarcie związku małżeńskiego. (w czasach kiedy nie można było przekraczać swobodnie granic państwa.)
O ile przedstawicielstwo ustawowe ma wyraźnie określone obowiązki , zakres reprezentacji w ustawie. Przedstawiciel ustawowy musi mieć zawsze pełną zdolność do czynności prawnych.
Natomiast inaczej jest z pełnomocnikami:
Wiele rodzajów pełnomocnictwa
Pełnomocnik zwykły wcale nie musi mieć pełnej zdolności do czynności prawnych o ile mocodawca taką zdolność posiada.
KTO NIE JEST PRZEDSTAWICIELEM: (często na egzaminie mylone)
Organ osoby prawnej. Zgodnie z teorią osoby prawnej jest emanacją osoby prawnej a osoba fizyczna jest piastunem tego organu. Prezes spółki w 1 osobowym zarządzie jest organem tej spółki w sensie podmiotowym. Jego zachowania prezesa zaliczane są do spółki musi być to odnotowywane. Jest elementem wewnątrz strukturalnym osoby prawnej. Art.33 kc
Żeby spółka zaciągnęła zobowiązanie trzeba podpisać się jako prezes spółki.
Tzw. Zastępca pośredni komisant nie jest przedstawicielem.
Tajny pełnomocnik taki który udaje że działa na własny rachunek , jest zobowiązany na podstawie zawartej umowy reprezentowania. (np. Arabowie skupowali akcje mercedesa)
Posłaniec przenosi cudze oświadczenia woli np. sieć (Internet),połączenia telefoniczne, faksy itd.
Pełnomocnictwo zwykłe :
Ogólne obejmuje umocowania do czynności zwykłego zarządu jeżeli komuś udzielamy pełnomocnictwa ogólnego to on ma nas zastępować we wszystkich normalnych sprawach prowadzenia interesów. (np. wyjazd za granicą ,pełnomocnik który będzie prowadził interesy w kraju).Granice tego zarządu odwołujemy się do orzecznictwa sądu Najwyższego pokazuje jaką miarą mierzyć te czynności zwykłego zarządu. (nie konieczne jest to miara zwykłego zarządu.)
Rodzajowe wtedy pełnomocnika umocowujemy do zawierania określania umów,
Szczególne umocujemy kogoś do wykonanai określonej czynności prawnej. Jedna transakcja i bardzo dokładnie opisana o co chodzi.
Drugi Podział na :Art. 106
Główne
Substytucyjne pełnomocnik może ustanowić innych pełnomocników tylko w wypadku gdy jest to ustalone w prawie (ustawie itp.) ,pełnomocnik pełnomocnika działania w imieniu reprezentowania,
Trzeci podział :
1.Samodzielne
2.Łączne pełnomocnictwa muszą działać łącznie np. 3 pełnomocników), kombinacje możliwe są tutaj różne,
109 Art. Prokura
Prokura jest rodzajem pełnomocnictwa udzielonym przed przedsiębiorcę podlegającego obowiązku wpisu do rejestru przedsiębiorców które to pełnomocnictwo obejmuje umocowanie do czynności sądowych i pozasądowych związanych z prowadzeniem przedsiębiorstwa.Takie pełnomocnika któremu udzielono prokury nazywamy prokurentem. Musi mieć pełną zdolność do czynności prawnych. Powoływany jest do zarządu przedsiębiorstwa.
Przedstawicielstwo szczególne w prokurze.
Prokura łączna może być udzielona kilku osobą łącznie a tzn. ,że będzie2 prokurentów łącznych to muszą obaj złożyć oświadczenia woli w imieniu przedsiębiorcy i wtedy te oświadczenia będą skuteczne.
Sprawdzić w Krs kto jest aktualnym prokurentem i jaki jest charakter tej prokury.Zęby nie narażać się na skutki źle zawartej umowy.
Jak się prowadzi przedsiębiorstwo to jego aktywność gospodarcza nie musi być zlokalizowana w jednym miejscu. To prokurent może działać tylko w zakresie danego oddziału a nie całego przedsiębiorstwa. Prokurent musi złożyć swój wzór podpisu.
Nie ma definicji podpisu. (powinien składać się ze znaków należących języka urzędowego).
PROKURA JEST ZWIAZANA GENERALNIE Z FUNKCJONOWANIEM SPÓŁEK PRAWA handlowego. Była regulowana w kodeksie handlowym. Teraz w cywilnym.
Jest plan żeby do księgi 1 kodeksu wprowadzić również pełnomocnictwo handlowe.
W Polsce przyjęto teorię reprezentacji: Zgodnie z tą teorią osobą działającą jest przedstawień (ustawowy, prokurent itd.) Co ma ten skutek że takie zagadnienia kwestia do czynności prawnej wad oświadczenia woli itd. Ocenia się w zasadzie według okoliczności dotyczących przedstawiciela. (mocodawca może być nie przytomny po spożyciu alkoholu to nie znaczy że pełnomocnik będzie skutecznie zawierał umowy).Bierzemy pod uwagę które dotyczą przedstawiciela.
Pytanie co powoduje że skutki prawne powstają nie u przedstawiciela a u reprezentowanego ? To przepis decyduje o tym ,że realizacja tego stanu faktycznego rodzi skutki w tej sferze.Gdyby nie było by przepisu skutki prawne by nie powstałe. Tę teorię wymyślił niemiecki uczony prof. Rudolf vo Jeg w połowie 19 wieku i ta teoria jest o wiele lepsza od teorii Francuskich itp.
Nie zakłada kombinacji.
Tylko przy przedstawicielstwie ustawowym ma obowiązek działania.
W pełnomocnictwie jeżeli chcemy stworzyć obowiązek działania musimy zawrzeć umowę.
Forma pełnomocnictwa :
ar.99 jeżeli do ważności czynności prawnej potrzebna jest szczególna forma to pełnomocnictwo udzielenia tej czynności powinna być udzielona w tej samej formie.
Jeżeli jest to pełnomocnictwo ogóle do prowadzenia praw w ramach zwykłego zarządu to wówczas trzeba tego pełnomocnictwa udzielić na piśmie. Nie udzielenie pełnomocnictwa na piśmie prowadzi do nieważności.
Pełnomocnitwo może być w każdym czasie odwołane.
Co do zasady pełnomocnictwo wygasa w chwili śmierci mocodawcy czy pełnomocnika.Mogą się strony umówić ,że to pełnomocnictwo nie wygaśnie z chwilą śmierci osoby jednej czy drugiej.
Dokument pełnomocnictwa podlega zwróceniu, Sporządzamy odpis pełnomocnictwa i wykazujemy że wygasło wtedy i wtedy.
bezskuteczność zawieszona mocodawca może potwierdzić expose są wtedy ważne albo odmówić potwierdzenia.
Działanie w charakterze fałszywego pełnomocnika skutkuje nieważnością dokonanych czynności prawnych.
Art.108 kc.
Stosuje się też do faktu gdy pełnomocnik reprezentuje 2 osoby.Stosujemy w przypadku kupna sprzedaży.
Tryb otwarty zawierania umów.
Najbardziej właściwy. Zawieranie umowy samym w sobą.Zakaz czynności prawnych z samym z sobą.
Tyle na temat przedstawicielstwa.
Dawność :Instytucje dawności reprezentują w aktualnym stanie prawnym :
1.Zasiedzenie - wyraźnie uregulowana w polskim prawie, w przepisach art.172 i następnych zasiedzenie prowadzi do nabycia prawa własności na skutek długotrwałego posiadania rzeczy.Możemy zasiedzieć ruchome rzeczy jak i nieruchomości po okresie określonym przez prawo właścicielami zasiadywanych rzeczy. Żeby zasiedzieć rzecz ruchomą w dobrej wierze posiadać przez 3 lata. Przekonanie że ma się prawo własności. Przez zasiedzenie rzeczy ruchomej przy nabywaniu prawa rzeczy ruchomej. Jeżeli chcemy wykazać że działał w złej wierze to zasiedzenie nie ma miejsca. (np. przypadki kradzionych samochodów). Pozwalała uregulować tytuł własności samochodu. Orzeczenie o stwierdzeniu zasiedzenia jest o charakterze deklaratoryjnym.
Jeżeli chodzi o zasiedzenie nieruchomości są one dłuższe.Trzeba zasiadywać w dobrej wierze 20lat , a w złej 30 trzeba posiadać nieruchomości .Przyjmuje się w orzecznictwie : nabycie nieruchomości w drodze nieformalnej. Tak długi czas jest spowodowany tym ,że nieruchomości są to bardzo cenne rzeczy. Liczy się posiadanie tzn. ktoś kto miał prawo do posiadania i nic nie robił to nie jest właścicielem.
2.Przemilczenie; jest to instytucja która ma specyfikę, osoba uprawniona nie wykonuje swojego prawa do rzeczy, milcząco akceptuje to że ktoś do jego rzeczy zachowuje się tak by była ona jego.
3.Przedawnienie; bardzo ważna instytucja, (ważne na egzaminie), roszczeń jest to też jakby ,,kara” dla osoby uprawnionej która nie realizuje swoich uprawnień po mimo że czas płynie.Roszczenie możność otrzymania żądania od określonej osoby, określonego zachowania. Roszczenia są związane z prawami podmiotowymi. Żeby zrealizować roszczenie trzeba zchwoać się aktywnie jeżeli nie będziemy zachowywali się aktywnie druga strona może wystąpić z zarzutem przedawienia. Trzeba pamiętać ,że przedawnieniu ulegają tylko roszczenia cywilno prawne i majątkowe. Art.117 Cywilno prawne w znaczeniu materialno-prawnym.Od zasady ,że przedawnieniu ulegają roszczenia majatkowoprawne są 2 grupy wyjątków :
a)Onejmuje roszczenia majątkowe które nigdy się nie przedawniają : roszczenia windykacyjne jeśli są związane z własnością nieruchomości,
-negatoryjne jeśli są związane z własnością nieruchomości,
-o zniesienie współwłasności
b)SĄ TO ROSZCZENIA MAJĄTKOWE: które nie są ograniczone terminami przedawnienia, a terminami zawitymi, należy tutaj roszczenie o ochronę władania lokalem, roszczenie o przywrócenie posiadania, roszczenie o wstrzymanie budowy, nie ma terminów przedawnienia tylko mamy terminy zawite :
-roszczenie o wstrzymanie budowy jest ograniczone terminem zawitym i wygasa to roszczenie w ciągu miesiąca od rozpoczęcia budowy, miesiąc czasu na interwencje,
-w przypadku przedawnienia prawo nie wygasa, tylko ten komu przysługuje roszczenie może uchylić to roszczenie, (pożyczył pieniądze, nie oddał, to wówczas wierzyciel może żądać od dłużnika zapłaty pożyczonych pieniędzy, instytucja przedawnienia oddalenie przywództwa sądowego), Jeżeli dłużnik nie powoła się na instytucję przedawnienia sąd może go skazać za te długi.,
4.Terminy zawite;
Jeżeli przepis szczególny nie stanowi , inaczej 10 lat
- dla świadczeń okresowych 3 lata np. zapłata czynszu, działalność gospodarcza, to nieznaczny że nie ma terminów krótszych i dłuższych. 20 lat art.42,kc - regulują to przepisy szczegółowe.
Przepisy które regulują przedawnienie mają charakter przepisów imperatywnych czyli bezwzględnie obowiązujących.Strony różnych relacji nie mogą wpływać na zmianę terminów przedawnienia ani wpływać na zmianę skutków.
Terminy przedawnienia :
Od początku biegu terminu przedawnienia mówi art. 120, 2 paragrafy,
Roszczenie wymagane wierzyciel może już żądać spełnienia świadczenia od dłużnika a dłużnik musi się temu żądaniu poddać.
Kolejny termin :
Zawieszenie biegu terminu przedawnienia : art.121 , Bieg terminu nie rozpoczyna się a rozpoczęty ulega przedawnieniu jeżeli zaistnieją 4 sytuacje :
Które przesługją dzieciom przeciwko rodzicom .
Co do roszczeń które nie mają pełnych zdolności do czynności prawnej
Jednemu z małżonków przeciwko drugiemu przez czas trwania małżeństwa.
Wszelkie roszczenia majątkowej które nie można dokonać przez siłę wyższą.
Inna sytuacja ma miejsce kiedy następuje przerwa biegu terminu przedawnienia.Przerywają :
Każda czynność przed sądem lub innym organem powołanym do rozpoznawania spraw lub egzekwowania roszczeń różnego rodzaju przedsięwzięta w celu ustalenia lub zabezpieczenia roszczenia.Wtedy ten bieg zostaje przerwany.
Przez uznanie roszczenia przez osobę której to roszczenie przysługuje.
Przez wszczęcie mediacji.
To oznacza że nawet jeżeli to jest 9 rok który nastąpiła przerwa to po przerwie ten termin biegnie od początku.
Instytucja wstrzymanie zakończenia biegu terminu przedawnienia art.122.
Dostaje się 2 lata na załatwienie sprawy.
Nie wszystkie te instytucje zostały przez prawo uregulowane.
Każdy kto ma prawo może liczyć się z tym ,że dosięgną go negatywne konsekwencje.
Zobowiązania naturalne upływ terminu przedawnienia tworzy tzw. Zobowiązanie naturalne a więc takie które może być zniweczone zarzutem upływu czasu przedawnienia. Upływ przedawnienia sąd uwzględnia tylko na wniosek strony jeżeli brak wniosku sąd nie ma obowiązku działania z urzędu.(ważne).
Terminy zawite są zawite a nie zawiłe, te terminy dotyczą bardzo różnych roszczeń , nie tylko majątkowych,Rozpoznajemy po tym że negatywne skutki są wyraźnie w przepisie ustanowione.jeżeli użytkownik nie wykonuje prawa przez 10 to po 10 latach prawo to wygasa.
Aktualnie terminy zawite nie są uregulowane w jednym miejscu.(są plany żeby je uregulować).
7