Kościół wobec męc/eństwd
Męczeństwo to clirzest krwi, zjednoczenie z męką Chrystusa - daje pełne oczyszczenie z grzechów i zjednoczenie z Chrystusem - patrz List Ignacego do Kościoła w Rzymie.
Męczeństwo świadectwem mocy Ducha, a więc i autentyczności działania Ducha w Kościele - List kościołów Galii do kościołów w Azji i Frygii (HE 5,1).
Semen est sanguis christ ianorum.
Męczennicy pierwsi po Apostołach czczeni jako święci.
Pytanie o ucieczkę w czasie prześladowań: Główna linia Kościoła: dopóki można - uciekać, nie wolno samemu zgłaszać się na policję z powodu pragnienia męczeństwa.
Problematyka lapsi.
Wczesnochrześcijańska literatura hagiograficzna pełniła przede wszystkim funkcję budującą. Już pierwsze teksty - acta i passiones martyrum - dostarczały wzoru idealnego chrześcijanina w dobie prześladowań II i III w. Nie opisują one w ogóle życia świętych, a koncentrują się wyłącznie na ich śmierci. Centralną ideą męczeństwa jest bez wątpienia imitatio Christi -naśladowanie Chrystusa. Chrystocentryzm męczeństwa przejawia się już na poziomie warstwy językowej tych tekstów. Akt męczeństwa jest oddawany czasownikiem p£qein, pati, a męczeństwo p£qoj, passio - terminy te nie odnoszą się tutaj do cierpienia w ogóle, lecz, tak jak w przypadku śmierci Chrystusa, oznaczają cierpienie aż do śmierci, łącznie ze śmiercią.
W patrystyce wyróżnia się na ogół następujące grupy dokumentów o męczeństwie:
1. Acta Martyrum (Gęsta).
Stanowią w literaturze starochrześcijańskiej odrębną grupę. Nazwą tą - braną w ścisłym sensie -obejmuje się urzędowe protokoły przewodów sądowych przeciw chrześcijanom. Są to najczęściej protokoły sądowe (notarii). Na treść tych dokumentów składają się zazwyczaj pytania sędziego i odpowiedzi aresztowanych chrześcijan. Jako dzieła literackie nie posiadają one większej wartości. Są suche, urzędowe i beznamiętne. Natomiast jako dokumenty liistoiyczne posiadają wartość przeogromną. Poznajemy z nich prawo rzymskie procesowe w jego praktycznym zastosowaniu, poznajemy stanowisko rzymskiej magistratury wobec chrześcijaństwa, poznajemy prawdziwe sylwetki bohaterów. Uwidacznia nam się na ich podstawie wiara chrześcijan, ich przekonania religijne, społeczne i kulturowe.
Przykładem może być
• Męczeństwo chrześcijan scylitańskich
• Męczeństwo św. Maksymiliana