56388

Przesłanki ograniczenia:

a)    choroba psychiczna - np. psychoza paranoidalna, oraz choroba psychiczna w fazie remisji (nie wyłącza całkowicie zdolności rozpoznania znaczenia czynu i pokierowania postępowaniem)

b)    upośledzenie umysłowe - rozpoznanie psychiatrów (samodzielnie ustalają deficyt lub pomagają w tym psychologowie)

c)    inne zakłócenia czynności psychicznych - wszystkie zaburzenia psychiczne, które nie są chorobą psychiczną ani upośledzeniem umysłowym (np. uzależnienie od środków uzależniających, pozostawanie pod wpływem alkoholu)

Opinia sądowo-psychiatryczna nie powinna być traktowana tylko jako podstawa ustaleń w kwestii poczytalności, ale tkaże jako cenne źródło danych.

Ocena aktualnego stanu zdrowia i zdolności do udziału. Biegły psycliiatra ocenia, czy badany jest zdolny do udziału (świadomego) w postępowaniu.

W sytuacji, kiedy nie kwestionowano poczytalności sprawcy lub stwierdzono ograniczenie w stopniu znacznym, nie ma przeszkód do uczestnictwa. Jeżeli niepoczytalność była skutkiem przewlekłej choroby psychicznej - psychozy uniemożliwia ona świadomy i rzeczowy udział w postępowaniu, choć bywają przypadki, w których udział osoby chorej psychicznie jest możliwy, a nawet wskazany. Symulacja, czyli celowo przyjęta postawa obronna, polegająca na świadomym pozorowaniu zaburzeń psychicznych (rzadko), nie stanowi przeszkody do udziału takiej osoby w postępowaniu karnym.

Ocena potrzeby zastosowania środka zabezpieczającego (detencja), związanego z umieszczeniem sprawcy w zakładzie zamkniętym. Ma to z reguły miejsce, gdy charakter zaburzeń opiniowanego jest niejednoznaczny i wymaga obserwacji celem jednoznacznego rozpoznania, a także, gdy opinowany odmawia współpracy w przeprowadzeniu badania. W razie zgłoszenia przez biegłych takiej konieczności badanie psychiatryczne oskarżonego może być połączone z obserwacją w zakładzie leczniczym.

Odpowiedź na ewentualne dodatkowe pytania szczegółowe : dotyczy ona najczęściej zdolności do odbywania kary i wątpliwości.

Zasady ogólne - na nich powołuje się biegłych psychologów. - gdy zajdzie potrzeba zasięgania wiadomości specjalnych dotyczących niepatologicznych aspektów funkcjonowania psychiki. Opiniowanie powinno szczególnie opierać się na wywiadzie klinicznym i badaniach testowych wykorzystujących odpowiedni dobór metod i technik badania. Przesłankami uzasadniających powołanie biegłych psychologów są m.in. uzasadnione wątpliwości co do poczytalności (np. padaczka poalkoholowa), leczenie neurologiczne, próby samobójcze, podejrzewanie występowania zaburzeń osobowości, które mogły mieć wpływ na popełnienie przestępstwa, w badaniu psychiatrycznym zaszła konieczność zbadania przez psychologa.