W związku z wykupywaniem tbiedacaiych wójtostw doszło do zmian nie tyłko wrę władzach ;dmlnłstrac>Tfivch, ale ukżr sądowych mart Najważniejszym sądem w nurfoestal się sąd rady miejskiej, funkcjonujący pod przewklmawetn burmistrza. a złaoony y rajców. Utrzymano nadal sądy ławnicze i nadal pcorwodni-czyl Im wĄl. 2 tym. ?r jui nie dzjetLoczny. lecz wójt sadowy - urzędnik miejski Po zjednoczeniu państwa. Kazimierz "Wielki chcąc uniknąć zwracania się miast polskich pii i Kły Ir do most nmuledad) utworzył w Makrpoka: sąd wyższy prawa niemieckiego na zamlw krakowskim. Sąd icn powstał około 1360r. Jako sąd krtiski dla wójKiw i sołtysów z dóbr królewskich oraz db wydawania pooczcrt (ołtyfi). Instancją odwoławcza od tego oraz od innych sądów wyższych prawa niemieckiego był królewski sąd komisankL zwany sądem sześciu m i a s t (po dwu komisarzy z aetau miast rnakipobkk-lO Sąd urn yl*-rał się trzy razy do roku na ratuszu w Krakowie.
Sądy ardiaiakonów zastały ograniczone do spraw mniejszej wagi. WiększoSC kompetencji, przejęłysądy biskupie zwanetczczcScieł sądem i synodalnymi Sprawowane hyły podczas objazdu diecezji przez biskupa Podczas takkh wizyta qi, w każdej parafii specjalnie wybrani ludzie (testes synodalcs) zeznawali <> wszystkich znanych tm naruszeniach prawa kanonicznego na tym terenie, a na Ki podstawie archidiakon-, wszczynali dochodzenie i stawiali winnych przed sąd biskupa. Na mocy ugrały dticbowTcristwa ze szlachtą zawartej w I4J7 r do sądów duchownych ru leżały sprawy: herezji, nukicńsklc, icstamentów na cek puhoftne, zaniedbania dorocznej spowiedzi i komunii
Funkcjonowały tam albo sądy ławnicze według prawa niemieckiego wc wsiach lokowanych na powie niemieckim, albo sądy złożone z pana, lub mianowanego przez niego wójta i dwu ławników we wsiach na prawic polskim W zwózko zę Skupem sołectw, dożywotnich i dzirtlzkTryrh sołtysów w ławach sądowych prawa niemłeckłego. zastąpili także wdowie mianowani przez, pana dćbr.