54463

Zdoność procesowa - prawo występowania w sądzie osobiście(chlopi mieli ja tylko w sądzie dominialnym).Z kobiet tylko wdowy ją miały.

Istniało też coś takiego jak zawieszenie procesów przeciw nieletnim do uzyskania pełnoletni ości

Zastępstwo procesowe polegało na występowaniu osoby trzeciej w imieniu strony w procesie.

Zastępstwo ustawowe - opiekun - pupil

Zastępstwo procesowe - (XIII.) ustanawiane pisemnie lub przed sądem.

Właściwość sądu

Sądem właściwym dla sprawy jest sąd pozwanego actor seąuitur forum rei. Spod sądu miejskiego wyłączone były sprawy podpalenia i zgwalcenia(XIV) w przypadku zranienia bądź zabicia szlachcica właściwym sądem był sąd królewski(wedlug praw tego miasta o przy udziale jego asesorów. XV w ).

Skarga i pozew

Proces rozpoczynał się skargą powoda zwaną żałobą a wniesioną przez sędziego Pozew było to formalne wezwanie strony na spraw^rę do sądu przez komormka z laską sędziego

Formy uprzywilejowane:

-    pozwy z pieczęcią lub pierścieniem władcy

-    pozew pisemny - opatrzony pieczęcią książęcą(w XV stał się obowiązkowy)

W Xiv wieku pozew wręczał woźny w asyście świadków zachowując dla siebie kopię pozwu i dokonując wpisu do ksiąg grodzkich

Terminy i odroczenia

W pozwie był zawarty termin zwany rokiem na któiy pozwany miał się stawić do sądu delacja odrzoezrenie sprawy musiało być usprawiedliwione(uwięzieme, choroba, „sprawa o większe”, sprawy publiczne). Tylko raz z pow^fodu lekkiej choroby, obłożna choroba dwa razy w sądzie ziemskim jednego w wiecowym(musial się wyspowiadać księdzu, który później potwierdzał ,że spowiedzi wysłuchał) rok zawity termin, którego nie można było już odwołać.

Rozprawa

Rozpraw odbywa się ustnie i jawnie. Statuty Kazimierza stanowiły, że mają się odbywać w godzinach rannych

1.    powód żądał skargi ściśle według pozwu

2.    następnie pozwany na wezwanie sędziego przedstawiał swoje stanowisko co stanowiło odpór

3.    jeśli pozwny uznał skargę sąd zasądzał w^yrok od razu

4.    w danie się w spór

5.    Jeśli pozwany nie zasłonił się ekscerpcją sąd przedstawiał datę na następną rozprawę z przedstawianiem dowodów.

6.    Przywileje nieszawskie ograniczyły wywody stron do żałoby powoda i odeprzy pozwanego

Istniały rożne rodzaje ekscerpcji wg, statutów' Kazinuerza wielkiego:

9 Ekscerpcje peremptoryjne - czyli takie które oddalały pozew(przedawnienia, fatalia iuris = powód nie popierał sprawy przez rok i 6 tygodni)