NIEPISANE PRAWO ZWYCZAJOWE I JEGO PARTYKULARYZM
Francja - rozdrobnienie prawa wyrażało się w podziale państwa na kraje północne (prawa zwyczajowego - 360 praw lokalnych opartych na dawnym prawie germańskim z leges barbarorum) i południowe (prawa pisanego - 340 praw lokalnych opierających się na rzymskim, uznawanych za ratio scripta (spisany rozum)),
Niemcy — system saski prawa zwyczajowego (północ), system frankoński (zachód), system szwabski (południe), ponadto tworzyły się prawa miejskie (lubeckie. magdeburskie) Hiszpania - w państewkach chrześcijańskich tworzyły się lokalne prawa zwyczajowe, z wpływem prawa wizygockiego i rzymskiego, tworzenie się fueros - silnych ośrodków miejskich z odrębnym prawem
Sycylia - stosowano prawo bizantyjskie, longobardzkie, rzymskie, kościelne i arabskie Skandynawia — partykularyzm prawa dzielnicowego, opierającego się na ustnej tradycji -przekazywanej perzez wiec (ting) pod przewodnictwem lagmana, sporządzającego lagsagi -będące ustnym przedstawieniem praw
Węgry - prawo wywodziło się ze zwyczajów plemiennych Madziarów, którzy nie respektowali praw ludności miejscowej
Czechy - prawo oparte na prawie zwyczajowym dawnych związków plemiennych, partykularyzm regionalny
Rosja — obowiązywało prawo niepisane zwyczajowe (drewnij zakon) i traktaty rusko-bizantyjskie (dogowory) z lat 907, 911, 944, 971 - obejmowały głównie normy prawa międzynarodowego