. POCZĄTKI SPOŁECZEŃSTWA STANOWEGO stan - grupa społeczna posiadająca odrębne prawa, niekiedy również przywileje duchowieństwo - wyodrębnili się najwcześniej, wykształcił się z racji pełnionej funkcji, stan niedziedziczny - bo celibat, formalnie dostępny dla wszystkich, posiadłości kościelne pochodziły z nadań monarchy, rzadziej feudałów
rycerstwo (szlachta) - złożona geneza, eksklnzywn ą grupę wśród rycerstwa tworzyli możno władcy, byli grupą zamkniętą, mieli majątek z nadań monarszych, drużynnicy do stanu rycerskiego wchodzili przez osadzenie na ziemi z tytułu prawa lennego lub rycerskiego, od XII w. formą wejścia było pasowanie na rycerza, po utracie lenna dana osoba nie należała już do szlachty, a ten kto nabył tę ziemię, wchodził do szlachty, w XIII wieku zniesiono tez asadę mieszczaństwo - wykształciło się w wyniku powstawania miast, wchodziło się do tego stanu poprzez urodzenie, nabycie obywatelstwa lub mieszkanie w mieście przez co najmniej rok i 1 dzień
czynniki miastotwórcze: urbanistyczny - w granicach imperium rzymskiego, w obecnie zasiedlanych byłych miejscowościach rzymskich; administracyjno-kościelny - miast otworzyło się wokół zamków i dworów a także siedzib biskupich i klasztorów; geograficzny - powstawanie miast na głównych szlakach handlowych: społeczno-gospodarcze - ze względu na uprawę ziem
miasta - pojawiły się w nich zawody pozawiejskie - rzemieślnicy i kupcy; było pierwotme miejscem na terenie ufortyfikowanego grodu, potem było tworem dość podobnych osad kupieckich, rybackicli, rzemieślniczych; pierwotnie każde miasto miało swego pana, a ludność miasta była poddana
powstanie miasta - pojawienie się zbiorowości, wytworzenie się gospodarki towarowro-pieniężnej, zmiany przestr zenne
ruch komunalny - forma emancypacji mieszczaństwa, sprzysiężenic mieszczan w celu alki z panami miast, doprowadziła do uzyskama przez miasta przywilejów samorządowych i osobowości prawnej: posiadanie własnego sądownictwa i administracji, murów obronnych, herbu itd.
chłopstwo - dzielili się na cliłopów poddanych i wrolnych; status poddanych omówiony jest wyżej, status wolnych zależał od odrębnych regulacji w poszczególnych państwach