59345

-systemy kontroli mogą być:

a)    zinstytucjonalizowane

b)    niezinstytucjonalizowane

2) Gwarancje międzynarodowe instytucje, występujące obok kontroli międzynarodowej, zabezpieczające

przestrzeganie szczególnie ważnych zobowiązań prawno-międzynarodowych -do najważniejszych gwarancji zalicza się:

52

1)    demilitaryzację -demilitaryzacja może być:

a)    całkowita - zakaz stacjonowania i przebywania w strefie zdemilitaryzowanej jakichkolwiek oddziałów wojskowych (z wyjątkiem sił porządkowych) oraz obowiązek niewznoszenia lub zniszczenia wszelkich urządzeń wojskowych (twierdze, lotniska, koszary)

b)    częściowa - określone ograniczenia w wykorzystywaniu danego terytorium do celów wojskowych, np. strefa bezatomowa

-instytucja demilitaryzacja stosowana była w następujących umowach m-dowych:

^5 Traktat wersalski - ustanawiał nadreńską strefę zdemilitaryzowaną -w skład strefy wchodził lewobrzeżny Ren i 50-km pas terytorium na prawobrzeżnym Renie ^5 Umowa poczdamska (1945r.) - wprowadzała szeroki program demilitaryzacji w stosunku do Niemiec, które podlegały władzy Sojuszniczej Rady Kontroli

-przewidywała rozwiązanie wszelkich sił zbrojnych i zniszczenie sprzętu wojskowego

Traktat pokojowy z Włochami (1947r.) - ustanawiał strefę zdemilitaryzowaną w pasie o szerokości 20 km wzdłuż granicy włosko-francuskiej i włosko-jugosłowiańskiej -wprowadzał zakaz budowania umocnień i fortyfikacji oraz nakaz zniszczenia istniejących umocnień i fortyfikacji

Traktat z Tlatelolco (1967r.) - ustanowił obszar Ameryki Łacińskiej strefą zdenuklearyzowaną -terytorium zdemilitaryzowanym jest Antarktyka

Układ o zasadach działalności państw w zakresie badań i użytkowania przestrzeni kosmicznej przez wszystkie państwa - stanowi, że przestrzeń kosmiczna łącznie z Księżycem i innymi ciałami niebieskimi nie podlega zawłaszczeniu przez państwa

-każde państwo ponosi odpowiedzialność za swoją działalność w przestrzeni kosmicznej oraz zachowuje jurysdykcję i władzę nad obiektami wysłanymi w przestrzeń kosmiczną -stanowi, że państwa nie będą wprowadzać na orbity okołoziemskie jakichkolwiek obiektów przenoszących broń jądrową lub jakichkolwiek innych rodzajów broni masowego rażenia -tego typu broni nie wolno również umieszczać na ciałach niebieskich lub w przestrzeni kosmicznej (demilitaryzacja częściowa przestrzeni kosmicznej)

-na Księżycu i innych ciałach niebieskich obowiązuje demilitaryzacja całkowita

2)    neutralizację wojskową terytorium państwowego lub niepaństwowego - na obszarach zneutralizowanych

nie mogą być prowadzone żadne działania wojenne

-neutralizacja może być częściowa, tzn. zakaz dotyczy prowadzenia określonych działań wojennych, np. z

użyciem określonego typu broni -obszarami zneutralizowanymi są, m.in.:

-wyspy Alandzkie -Kanał Panamski

-cieśnina Magellana (traktat pomiędzy Argentyną a Chile - 1981r.)

-Antarktyka

-Księżyc i inne ciała niebieskie

3)    instytucję neutralności wieczystej - -państwo trwale neutralne:

a) ma obowiązek nie brać udziału w konfliktach zbrojnych między innymi państwami -w przypadku konfliktu zbrojnego powinno przestrzegać prawa i obowiązki państw neutralnych w czasie wojny