^5 wyrok Międzynarodowego Trybunału Sprawiedliwości w sporze między RFN a Danię i Holandią w
sprawie szelfu kontynentalnego Morza Północnego (1969r.)
-w wyroku MTS stwierdził, że praktyka stosowania zasady równych odległości (ekwidystansu) przy delimitacji szelfu nie stanowi jeszcze o istnieniu takiej normy zwyczajowej -zainteresowane państw muszą także odczuwać, że postępują one zgodnie z tym, co stanowi obowiązek prawny
6) Istota opinio iuris przeświadczenie, że konkretna praktyka jest wymagana przez prawo, pomimo iż jest
elementem subiektywnym, może być badane w sposób obiektywny -opinio iuris może przejawiać się w różny sposób:
1) może być zawarta w samym postępowaniu państw, które opiera się na milczącym uznaniu istnienia
konkretnej normy prawnej
-np. państwo ustanawiające 200-milową sferę ekonomiczną samym ustanowieniem takiej sfery daje wyraz
przekonaniu, że jest to dopuszczalne, a więc że prawo międzynarodowe daje każdemu państwu prawo do
ustanawiania 200-milowej sfery ekonomicznej
2) może być zawarta w oficjalnych oświadczeniach państw, które stwierdzają, że istnieje konkretna norma
prawa m-dowego
3) może być zawarta w uchwałach (rezolucjach) organizacji międzynarodowych - wiąże to jednak tylko tych
którzy wypowiadali się za uchwałą
4) może wynikać z umów m-dowych, jeżeli strony zamierzały w nich potwierdzić istniejące normy zwyczajowe
7) Moment pojawienia się opinio iuris opinio iuris nie zawsze pojawia się wtedy, kiedy istnieje już dostatecznie
duża wspólna praktyka, która dojrzała do tego, by stać się prawem zwyczajowym -opinio iuris może pojawić się wcześniej, gdy praktyka nie jest jeszcze jednolita -wówczas opinio iuris staje się instrumentem, który ma zmusić inne państwa do przyjęcia praktyki wygodnej dla państw, które już ją stosują
-do szybszego powstania opinio iuris mogą się przyczynić:
20
-wyroki sądowe -doktryna
-uchwały organizacji międzynarodowych (zwłaszcza Zgromadzenia Ogólnego ONZ)
8) Dowód istnienia normy zwyczajowej dowodem istnienia normy zwyczajowej mogą być:
1) ustawodawstwo wewnętrzne - z istnienia identycznych przepisów wewnętrznych w kilku państwach nie
wynika jeszcze ipso facto istnienie normy zwyczajowej w tym zakresie
-zawsze istnieje domniemanie, że każde państwo, wydając jakikolwiek akt ustawodawczy, uważa się go za
zgodny z powszechnie obowiązującym prawem międzynarodowym i zobowiązaniami umownymi
danego
państwa
2) oświadczenia składane przez upełnomocnionych przedstawicieli państw oraz przemówienia na konferencjach międzynarodowych