54946

ROZWÓJ NAUK O ORGANIZACJI I ZARZĄDZANIU W POLSCE

POCZĄTKI I LATA MIĘDZYWOJENNE

Polsla myśl naukowa wniosła swój wkład do światowego dorobku nauki zarządzania bandzo wcze śnie. Juz w roku 1903 KAROL ADAMIECKI (1866-1933) przedstawia pracą pt. JO zasadach organizacji pracy zbiorowej". Jego prawo larmonii głosiło konieczność: doboru właściwy:helementów do funkcjonowania systemu i zharmonizowania w czasie i prze strzem działań abyprodukować przy minimalnej stracie. Głosił: „Chociaż rozporządzamy me wyczerpalnym zasobem czasu, który sam przez sią nic nie kosztuje jest to jednak jeden z najdroższych materiałów jakie zużywamy przy wyrobie produktów przemysłowych." Adamieckiego możemy uznać za prekursora nauki o zarządzaniu, ale pisał w jązyku rosyjskim i jego prace me b/y znane w świecie. Jego publikacje ukąsiły sią wcześniej roz Ta/ora.

EDWIN HAUSWALD (1868-1942) w swej pracypt. „Mitod/ca racjonalnej organizacji" (1929) wylanej wre Lwowrie dał zarys nowoczesnej metodologńbadań organizatorskich. Prekursorski charakter miały też badania struktury organizacji. W1935 wydał pracą „Organizacja i zarząd", w której przedstawił koncepcją tzw. Koncentryznyzh schematów organizacyjnych, które b/y lansowane ra zachodzie w latach 70 jako nowość. Hauswraldbyi świetnym dydaktykiem, jako pierwszy w Europie rozpoczął wykłady z zakre su organizacji na Fóli technice Lwrowskiej, gdzie był rektorem. Pracował w firmach wiedeńskich i w Frankfurcie nad Menem.

W okre sie przedwojennym działał ZYGMUNT RYTEL (1880-1947). Był pierwszym prakseologiem. Pierwszy próbowreł zdefiniowjać słowna: „funkcja", „działalność", „skuteczność". Najwnąkszymjego dorobkiem była jego koncepcja energetycznej ocery działalności. Wprowadza określerne „nasilenia działalności", a to nic innego jak definicja intensywności działania. Jego hasła ą aktualne do dziś: „ostrożnie wrydaweć rozkaz/, „apelować do rozumu i logiki", „starać sią wrzbudzać zaufame i wnarą wre własne sił/. W zakresie strategu głosił korneczność opracowania kierunku najmniejszego oporu, a wiąc konieczność działania tam gdzie można uzyskać najlepszy efekt.

STANISŁAW BIEŃKOWSKI (1882-1959). Jego najorginalniejsze dzieło to „Zagadnienia gospodarki przedsiąbiorstw/', była to monografia, w której na czoło wysuwja sią tzw. czynnik ludzki.

Reprezentowrał nurt humanistyczny (nawiązywał do Mayu ibehawioryzmu). Lał syntetyczny zarys nauki o pracy, którą określił ERGOLOGIĄ. Oprócz problematyki psychotechniki zajmuje sią też motywacją. Wg. Bieńkowskiego racjonalna organizacja opiera sią na 3 prawrach.

1.    Prawne rozgraniczenia kompetencji.

2.    Prawne wryjątku.

3.    Prawne najkrótszej drogi.

W okre sie miądzywoje mym w 1922 utwrorzono Katedrą Zasad Organizacji Pracy i Przedsiąbiorstw na Politechnice Warszawskiej. W1925 utworzono INO tzn. Instytut Naukowej Organizacji. W1933 przemianowano INO na IŃOK (...i Kierowrania). Charakterystyczne dla okresu miądzywojennego b/o gwrałtowme przenoszenie zdobyczy z zakresu org. i zarz. w szczególności z klasycznej teoni (Tayłoryzmu).

STAGNACJA I REGRES LAT 1945-1956

1946 opracowreno trzyletni plan odbudowjy Polski po wojnie, jedyny plan, który udało sią zrealizować. Przed wojną Polska b/a przeciwma gospodarce socjalistycznej. fenuje gospodarka rynkowa. Od roku 1948, gdy do Polski przyj echało 300 doradców z ZSRR rozpoczął sią okres upaństwowienia rynku, tworzenie PGR, upaństwowienie przemysłu. Rozpoczął sią okres stalinizmu. Wyeksponowano zdanie Lenina o tayloryzmie, że jest ti system wjyciskający pot z robotniła. Zanegowano całkowicie osiągniącia systemu org. i zarz. Konfiskowano prace o org. i zarządzaniu. Likwidowrano szkoły. W tym czasie trwał plan sześcioletni, który był do niczego.

REHABILITACJA I ROZWÓJ W LATACH 1957-1968