64001

Wjaki sposób państwo podejmuje decyle?

l.)GLOSOWANIE

Problem pogodzenia zróżnicowanych przekonań i interesów. Analiza dwóch cech głosowania według zasady większości:

Paradoks głosowania - głosowanie oparte na zasadzie większości prowadzi do podejmowania niespójnych decyzji. Oznacza to również, że podejmowane przez społeczeństwo decyzje mogą z powodzeniem zależeć od kolejności głosowania nad nimi.

Wynik środkowego wyborcy - wszyscy maja preferencje jednoszczytowe i są tym bardziej zadowoleni im bardziej wynik głosowania jest zbliżony do tego, za którym sami się opowiadają. Ale także indywidualne preferencje mogą nie być jednoszczytowe.

3. )PRAWODAWCY

Jeżeli preferencje są jednoszczytowe. model środkowego wyborcy pomaga zrozumieć sposób .wjaki społeczeństwo podejmuje decyzje. Dotyczy to zwłaszcza referendum. Jednak proces podejmowania decyzji przez kompromisy legislacyjne jest o wiele bardziej skomplikowany. Może wystąpić handel głosami, i jednym z takich przykładów jest porozumienie głosujących (zawerają porozumienia, dzięki któremu każdy z uczestników porozumienia uzyskuje coś, w przypadku nie zawarcia porozumienia, każdy z nich tylko trąd).

4. )URZĘDNICY PAŃSTWOWI

Urzędnicy wywierają wpływ na proces podejmowania decyzji sprawach publicznych:

I służą radą i sporządzająekspertyzy.

I są odpowiedzialni za wykonanie udiwalonych aktów prawnych i realizacje przyjętej polityki. Urzędnicy państwowi maja także swoje interesy:

Np.Urzędnicy w ministerstwie obrony będą próbować przekonać rząd do nasilenia działań obronnych. Np. w ministerstwie edukacji będą wywierać presje na zwiększenie wydatków na oświatę.

Paradoksem glosowanie jest to, że cele społeczeństwa mogą być sprzeczne. Istnieje uproszczony pogląd zgodnie, z którym celem działania państwa jest maksymalizacja dobra społecznego.

5. )PROBLEM .PANA I SŁUGI"

Jedna osoba-.pan’-przekazuje prawo podejmowania decyzji komuś innemu,czyli .słudze*,aby ten działał w imieniu .pana".

Np. w dużydi przedsiębiorstwach: menedżerowie są „sługami', wybranymi przez pana.

Np.w przedsiębiorstwadi prywatnych, „panami* są akcjonariusze Np. Znacjonalizowane przedsiębiorstwa, rolę tę przejmuje państwo.

Menedżerowie, czyli „słudzy" mogą wybrać łatwe żyde zamiast walkę o zyski dla akcjonariuszy, pracownicy mogą unikać pracy.

Rozwiązanie zaleca sformułowanie umowy, zawieranej ze .sługą" w sposób maksymalnie zgodny z interesem pana. Muszą być także bodźce skłaniające „sługę” do zadiowania zgodnego z życzeniami .pana". Kontrakt powinien odwoływać się do wyników, które są łatwe do zaobserwowania.

Np. Polityka pieniężna i walka z inflacją w Nowej Zelandii, to wyłącznie zadanie banku centralnego. Prezes tego banku musi uzgodnić z rządem planowaną roczną stopę inflacji. Jeśli rzeczywista inflacja jest znacznie wyższa od planowanej, zostaje on zwolniony ze stanowiska.