64511

Zasada prawdziwości 9Za najważniejszą pośród zasad prawa firmowego uznaje się zasadę prawdziwości firmy. Została ona wyrażona w treści art. 433 § 2 k.c., zgodnie z którym firma nie może wprowadzać w błąd, w szczególności co do osoby przedsiębiorcy, przedmiotu jego działalności, miejsca jej prowadzenia czy źródeł zaopatrzenia przedsiębiorcy. Celem tej zasady jest ochrona innych podmiotów przed mylnym zidentyfikowaniem przez nich przedsiębiorcy, a więc zapobieżenie zniweczeniu przez niego funkcji odróżniającej firmy.

9Wprowadzenie w błąd to takie ustalenie treści firmy, które nie odpowiada stanowi rzeczywistemu i może być powodem mylnego wyobrażenia u osób trzecich co do osoby przedsiębiorcy. Może ono polegać na sugerowaniu, że przedsiębiorca w rzeczywistości jest innym podmiotem (np. przez upodobnienie rdzenia swojej firmy do firmy innego przedsiębiorcy czy zawarcie w swojej firmie mylącego oznaczenia formy prawnej, np. „Spółdzielnia Dobra Woda sp. z a o.”), wykonuje działalność o innym charakterze niż w rzeczywistości (np. spółka działająca pod firmą „Przedszkole Mały domek Maria Kowalska spółka jawna” nie zajmuje się opieką nad dziećmi, lecz handluje używanymi samochodami), czy korzysta z innych źródeł zaopatrzenia niż w praktyce (np. producent win działający pod firmą „Burgundzkie Winorośle sp. z o.o.” wytwarzający je ze składników pochodzących z polskich uprawUJ). Oczywiście, lista sposobów wprowadzania w błąd nie jest limitowana, a wyżej wymienione i te zawarte w art. 433 § 2 k.c. mają jedynie charakter przykładowymi.

Należałoby się zastanowić, z jakiej perspektywy będzie dokonywana ocena, czy dana firma wprowadza w błąd, czy też nie. Z reguły bowiem przez posługującego się nią przedsiębiorcę firma nie będzie uznawana za łamiącą zasadę prawdziwości, ktoś inny może natomiast poczuć się przez to oznaczenie zdeziuformowany. Miarą odniesienia, względem której należałoby dokonywać oceny, czy firma danego przedsiębiorcy może wprowadzić w błąd jej potencjalnych odbiorców, jest umiejętność rozpoznawania przeciętnego uczestnika obrotu, działającego z przeciętnym rozeznaniem i ostrożnością, w zwykłych warunkach działalności gospodarczej. Bez wątpienia kryterium ocennym będą tutaj zwykłe, typowe okoliczności i takie też rozeznanie konsumenta, a nie sytuacje specyficzne czy wyjątkowe. Ocena, czy firma wprowadza w błąd, powinna być dokonywana z punktu widzenia odbiorcy przeciętnego, a oznaczenie przedsiębiorcy powinno być uznane za wprowadzające w błąd, nawet jeśli obiektywnie oceniając zawiera ono prawdziwe dane, które jednak mogą zostać w powszechnym odbiorze mylnie zinterpretowanej^].

Jak wynika z powyższego, zasada prawdziwości firmy nie wymaga, by firma, której brzmienie mogłoby być uznane za sprzeczne z tym postulatem, faktycznie doprowadziła do wprowadzenia w błąd pojedynczego odbiorcy czy pewnej grupy odbiorców. Decydująca w tej kwestii jest sama możliwość wywołania w przeciętnym odbiorcy mylnego wrażenia co do rzeczywistych cech przedsiębiorcy utożsamionych w jego firmie. Owo wystąpienie możliwości pomyłki powinno być z kolei wyznaczane z punktu widzenia modelowego, zwykłego konsumenta, a więc w pewnej hipotetycznej, lecz mogącej w wystąpić w rzeczywistości sytuacji.