, POZAUMOWNE STOSUNKI PRACY;
1.Powołanie - jest stosunkiem pracy powstałym na podstawie przepisów odrębnych, a zatem tylko wtedy jest możliwe zatrudnienie na podstawie powołania, kiedy przepis szczególny to przewiduje. Powołani są, np. sekretarz i skarbnik gminy, członkowie zarządu powiatu i województwa. Poza stosunkami urzędniczymi zatrudnienie na podstawie powołania następuje w przedsiębiorstwie państwowym. Pracownikami powołanymi są dyrektor przedsiębiorstwa, jego zastępca i główny księgowy.
Powołanie jest aktem wywołującym podwójne skutki. Z jednej strony oznacza powierzenie funkcji publicznej z drugiej strony jest aktem nawiązującym stosunek pracy.
Powołanie jest aktem jednostronnym wymagającym zgody pracownika. Niektóre przepisy, np. ustawa o przedsiębiorstwie państwowym wymaga, aby powołanie było poprzedzone konkursem w celu wyłonienia kandydata.
Powołanie pod rygorem nieważności powinno nastąpić w formie pisemnej. Do stosunku pracy na podstawie powołania stosuje się generalnie przepisy dotyczące umowy na czas nieokreślony z wyłączeniem przepisów o rozwiązaniu umów i o rozstrzygnięciu sporów. Rozwiązanie stosunku pracy z powołania następuje na podstawie:
a) Odwołanie - jest aktem, który wywołuje podwójny skutek. Po pierwsze pozbawia daną osobę stanowiska kierowniczego, a więc pełnienia funkcji publicznej. Po dnigie powoduje rozwiązanie stosunku pracy. Skutek pierwszy jest natychmiastowy, natomiast rozwiązanie stosunku pracy może być natychmiastowe albo może nastąpić po upływie okresu wypowiedzenia. Natychmiastowe rozwiązanie następuje z przyczyn określonych w art. 52 i 53 kp. Na wniosek lub za zgodą pracownika może być on zatrudniony w okresie zatrudnienia przy innej pracy odpowiedniej ze względu na jego kwalifikacje zawodowe. W okresie wypowiedzenia pracownik otrzymuje wynagrodzenie w dotychczasowej wysokości.
b) Rozwiązanie stosunku pracy może nastąpić za porozumieniem stron.
c) Również pracownik może dokonać rozwiązania stosunku pracy, w drodze wypowiedzenia. Rozwiązanie stosunku pracy następuje przez, tzw. przyjęcie rezygnacji ze stanowiska.
2. Skutki wadliwego rozwiązania powołania: z powodu bezprawnego rozwiązania stosunku z powołania pracownikowi przysługuje jedynie roszczenie odszkodowania.