64869

społecznego pmiktu widzenia (w tyin przypadku po pewnym czasie następuje ponownie reprywatyzacja).

Protekcjonizm, polityka mająca na celu ochronę rynku krajowego przed konkurencją zagraniczną poprzez ograniczenie importu oraz pobudzanie eksportu.

Narzędziami ograniczającymi import są: cla. ograniczenia ilościowe (kontyngenty, embargo) i bariery pozataryfowe (utrudnianie importu np. poprzez długotrwałość i drobiazgowość odpraw celnych, stawianie bardzo wysokich wymagań jakościowych importowanym towarom, zakazy wykorzystywania w przedsiębiorstwach i instytucjach państwowych surowców, materiałów i innych towarów pochodzenia zagranicznego itp ). Pobudzeniu eksportu służą dotacje dla przedsiębiorstw podejmujących produkcję eksportową.

Polityka protekcjonizmu powoduje natomiast wzrost cen, ograniczenie dostępności towarów, obniżenie efektywności ogólnogospodarczej, zmniejszenie realnych dochodów gospodarki Jest ona jednak często stosowana pod presją tych grup podmiotów gospodarczych, którym przynosi kotzyści. Jest przy tym prosta w zastosowaniu i zapewnia dochody budżetowi państwa.

Argumentami najczęściej wysuwanymi na jej rzecz są: zapewnienie obronności państwa poprzez ochronę celną lub administracyjne zakazy importu towarów uznanych za strategiczne (produkcja zbrojeniowa, także żywności, leków i in.), ochrona nowych, rozwijających się dziedzin wytwarzania przed konkurencja towarów zagranicznych, przeciwdziałanie bezrobociu, zapobieganie odpływowi pieniędzy z kraju. Z wyjątkiem pierwszego, pozostałe argumenty mają charakter pozorny -pozytywne efekty protekcjonizmu występują tylko w krótkich okresach, w długich natomiast ujawniają się efekty negatywne (postulowane cele można osiągnąć innymi sposobami).

Polityka pieniężna, polityka monetarna, to część ekonomicznej polityki państwa obejmująca decyzje dotyczące kształtowania podaży pieniądza. w celu dostosowania jej do potrzeb gospodarki.

Ponieważ podaż piemądza uzależniona jest od jego emisji oraz od wartości udzielonych przez banki komercyjne kredytów, sterowalne nią polega na utrzymywaniu określonego, możliwie stabilnego tempa emisji piemądza oraz regulowaniu aktywności kredytowej banków komercyjnych. Instrumentami polityki pieniężnej są:

1)    stopa procentowa kredytu refinansowego, tj. kredytu zaciąganego przez banki komercyjne w banku centr alnym Jej podwyższenie powoduje wzrost stóp oprocentowania kredytów w bankach komercyjnych, ograiuczenie wartości udzielanych przez nie kredytów i zmniejszenie podaży pieniądza. Obniżenie stopy kredytu refinansowego powoduje skutki odwrotne.

2)    stopa rezerw obowiązkowych, wyrażająca minimalną relację wartości rezerw gotówkowych banków komercyjnych do wartości depozytów Jej podwyższenie przez bank centralny zmniejsza możliwości udzielania kredytów przez banki komercyjne.