65289

urbanizm, a także nowy reżim ekonomiczny - kapitalizm - oparty na swoistych formach przywłaszczania i dystrybucji dóbr.

Dla socjologa ciekaw^rsza od historycznej jest jednak analityczna charakterystyka now'oczesnośd. Co jest specyficznego w tym systemie żyda społecznego, który trwa już kilka stulea, rozszerza się coraz bardziej w świede, i wbrew proroctwom postmodernistów daleki jest od wyczerpania swojej dynamiki? Pierwszy zestaw cech nowoczesnośd sporządził twórca socjologii Augustę Comte. Włączył do niego: a) koncentrację siły roboczej w centrach miejskich, b) organizację pracy zorientowaną na efektywność i zysk, c) zastosowanie nauki i technologii w procesach produkcyjnych, d) pojawienie się jawnego lub utajonego antagonizmu między pracodawcami i pracownikami, e) rosnące kontrasty i nierównośd społeczne, f) system ekonomiczny oparty na indywidualnej przedsiębiorczości i wolnej konkurencji. Już tutaj widać wyraźnie akcent na aspekty ekonomiczne; to nowy reżim produkcyjny jest źródłem innych cech nowej formacji. A obok tego decydujący jest nowy, oparty na nauce sposób myślenia, to, co Comte określał jako pozytywizm. Dostrzeżone przez Comtek rysy nowoczesnośd znajdą się odtąd, choć z różnym rozłożeniem akcentów, w każdym podobnym katalogu.