55239

Węglowodany cukry

Funkcje węglowodanów Węglowodany spełniają w organizmach następujące funkcje:

•    zapasowe - podczas wieloetapowego spalania 1 g glukozy w komórkach wyzwala się 17.2 kj energii. U roślin magazynem energii Jest głównie skrobia i inulina, a u zwierząt oraz ludzi glikogen

•    transportowa - u roślin transportową formą cukru jest sacharoza, a u zwierząt oraz ludzi glukoza

•    buddcowa (cdiioza. hemiCfilulfiZa)

•    wchodzą w skład DNA i RNA. stanowią modyfikację niektórych białek.

•    hamują krzepnięcie krwi - heparyna

•    są materiałem energetycznym (fruktoza) i odżywczym (maltoza, laktoza, rafinoza

Węglowodany (cukrowce, sacharydy) - organiczne związki chemiczne składające się z atomów weola. wodoru i den a Są to związki zawierające jednocześnie liczne grupy hydroksylowe, karbonyłowe oraz czasami mostki półacetalowe. Ogólnym wzorem sumarycznym węglowodanów jestC^HmO^ lub C,(HjO), (znane są jednak węglowodany niespetniające tego wzoru. np. dcoksvrvboza). Ze względu na liczbę jednostek cuicrowych w cząsteczce, węglowodany dzielą się na:

•    ciicry proste, inaczej monosacharydy (jednocukry)

•    dwucikry. inaczej disacharydy

•    tróicukry. inaczej trisacharydy

•    penta-. heksa-, hepta- itd. sacharydy: olioosacharvdv

•    wielocukry czyli pglisąęhąryęly.

SACHARYDY.

węglowodany, ciicry, wielohydroksyłowe aldehydy i ketony oraz ich pochodne; bardzo rozpowszechnione zarówno w organizmach roślinnych (ok. 80% suchej masy), jak i zwierzęcych (ok. 2% suchej masy); spełniają w organizmie wiele funkcji, m.in. są substancjami zapasowymi (skrobia, glikogen). strukturalnymi (celuloza, chityna); rozróżnia się monosacharydy oraz oligosacharydy i polisacharydy.

Enancjomery, anty mery, izomery zwierciadlane, dawniej zwane antypodami optycznymi, obiekty występujące w dwóch postaciach, które są odbiciami lustrzanymi, nie nakładalnymi na siebie.

Enancjomerami mogą być kryształy (np. odmiana 3 kwarcu) lub cząsteczki stereoizomerów (np. kwas D-winowy i kwas L-winowy). Skręcają one płaszczyznę polaryzacji o ten sam kąt. lecz w przeciwnych kierunkach (odmiany lewoskrętne oznaczane są symbolem (-), prawoskrętne (+)).

EPIMERY związki optyczne czynne różniące się konfiguracją przy jednym tylko atomie węgla

Acetale (łac. acetum - ocet) to klasa związków organicznych otrzymywanych w wyniku działania alkoholi na aldehydy. W wyniku przyłączenia do aldehydu jednej cząsteczki alkoholu powstają półacetalc. natomiast w wyniku przyłączenia dwóch cząsteczek alkoholu powstają acetale. Acetale są związkami nietrwałymi i łatwo ulegają rozkładowi do substratów, szczególnie w środowisku kwaśnym. W środowisku zasadowym są trwałe.

•    wzór ogólny hemiacetali: R-CH(OH)OR

•    wzór ogólny acetali: R-CH(OR)j

Najpopularniejszym acetalem jest aldehyd dwuetyłowy CH>-CH(OC_}Hł)j. który skrótowo nazywany jest również acetalem (wzór sumąryęiny: CiHmOi). Jest to ciecz o temperaturze wrzenia 103-104°C. tęmpęrątura krzepnięcia -100°C i ma własności usypiające oraz narkotyczne. Znaczne stężenie par acetalu może porazić drogi oddechowe. Wdychane pary drażnią śluzówkę dróg oddechowych i oskrzeli.Acetale znajdują zastosowanie w przemyśle kosmetycznym, a szczególnie perfumeryjnym■ prowadzone są próby zastosowania acetali gliceryny jako środków obniżających temperaturę zablokowania zimnego filtra (CFPP) w estrach metylowych kwasów tłuszczowych (FAMĘ).

Hemlacetale to klasa związków organicznych powstające w wyniku działania alkoholi na aldehydy. Hemiacetale posiadają grypę hydroksylową i grupę glkbkśylpwa przy tym samym fltomię węgla.

Przykładem hemiacetalu jest cykliczna forma aiuicozy.