68414

Zasada nieoznaczoności.

Jest ona konsekwencją falowo-cząsteczkowej natury materii. Iloczyn niepewności pary wielkości fizycznych koniecznie sprzężonych jest nie mniejszy od stałej Plancka.

Ax*Apx>h h- stała Plancka, h=6,6256e'^MJs

dla zilustrowania tej zasady może posłużyć doświadczenie. Wyznaczamy położenie elektronu,

oglądanego pod "mikroskopem”. O zdolności rozdzielczej Ax=x/sina, gdzie a to kąt apentury mikroskopu. W celu zmniejszenia Ax należy użyć światła o możliwie małej długości fali. Najmniejszym natężeniem światła potrzebnym do zobaczenia przez mikroskop elektronu jest jeden foton. Ponieważ rozproszony foton może wejść do mikroskopu w dowolnym miejscu wewnątrz kąta 2a, nieokreśloność Apx pędu elektronu wynosi Apx=pxsina=hAsina px=h/X- pęd fotonu.

(

Nieokreśloność w równoczesnym określeniu pędu i położenia elektronu spełnia warunek: AxApx=A/sina

h/Xsina=h Ax₀px>h, AyApy>li, AzApz>h

ILOCZYN niepewności pędu i pomiaru położenia cząstki jest zawsze nie mniejszy od stałej Plancka. Jeżeli przez L oznaczymy moment pędu cząstki, a przez d jej położenie kątowe, to ALAd>h co oznacza, że iloczyn niepewności pomiarów momentu pędu cząstki i jej położenia kątowego jest nie mniejszy niż "h”. Jeżeli cząstka ma energię E, to dokładność AE jest zależna od czasu dokonywania pomiaru At zgodnie z nierównością ALAa>h, AEAt>h Oznacza to, że im dłużej cząstka zachowuje energię, tym dokładniej można tę eneigię wyznaczyć.