70572

podmiotowych i odda je na rzecz suwerena. władzy państwowej, w zamian za ochronę.

Ludzie się umówili - i w ten sposób powstała władza państwowa.

W tym rozumowaniu król nie posiada władzy z woli Bożej, lecz z woli ludu. Jeśli król narusza urnowe społeczną - to istnieję podstawy, by go usunąć.

Inni mówią, że nawet gdy król narusza umowę - to jednak umowy należy dotrzymywać i nie można króla pozbawić władzy.

Tak więc ta sama koncepcja uzasadniała władzę absolutną jak i rewolucję skierowaną do obalenia władzy królewskiej.

Cechą charakterystyczną umowy społecznej jest to, że członkowie społeczności przekazując na rzecz suwerena część swej wolności nie godzili się na pozbawienie praw zasadniczych - np. nikt nie zgodziłby się na tortury. W związku z tym za sprzeczna z umową społeczną należy uznać wszelkie okrucieństwo prawa, które jest zbędne (np. kwalifikowane kary śmierci, dręczenie, tortury).

Narodziny liberalizmu: Lockc, Monteskiusz, Rosseau

Hobbesa, uzasadniał istnienie silnej jednoosobowej władzy w państwie tym, że ludzie są z natury egoistami. Twierdził, że brak takiej władzy spowoduje powstanie stanu wojny wszystkich ze wszystkimi - gdzie każdy nie oglądając się na bliźnich, nie bacząc na żadne inne konsekwencje, będzie starał się wydrzeć dla siebie jak najwięcej.

Częściowo z Hobbesem zgadzał się Locke - uważał, że ludzie zazwyczaj kierują się własnym interesem. Zauważał jednocześnie, że ludzie skłonni są również do zachowań altruistycznych, wynikających z poczucia wspólnoty, i że proporcje zachowań interesownych do altruistycznych są związane ze stopniem poczucia przynależności do określonej wspólnoty. Locka uważa się za twórcę teorii demokracji.

Francuski filozof, prawnik, wolnomularz - Charles Monteskiusz uważał, że o jakości państwa stanowi gwarantowanie przez niego wolności obywateli. Filozof wysunął myśl, że sprzyja temu ograniczenie władzy, a zwłaszcza jej podział. Należy oddzielić władzę zajmującą się ustanawianiem praw od władzy wprowadzającej w życie jej postanowienia; sądy zaś powinny być całkowicie niezależne od władz państwowych.

Spopularyzowana przez Monteskiusza, teoria trójpodziału władzy została wyłożona w dziele „O duchu praw”, i polegała na oddzieleniu władzy ustawodawczej (parlament), wykonawczej (król, rząd lub prezydent) i sądowej (sądy). Teoria ta stała się podstawą rozwoju współczesnego ustroju parlamentarnego.