70616

miało zasięgu powszechnego Wyróżnia się partykularyzm personalny (zasada osobowości prawa) oraz partykularyzm terytorialny (zasada terytorialności prawa).

Partykularyzm kształtował się początkowo w obrębie określonych grup społecznych (plemion, szczepów). We wczesnym średniowieczu obowiązywała zasada osobowości prawa Oznaczało to, że każdy przychodził na świat wg prawa swoich rodziców i wg takiego prawa żył i odpowiadał przed sądem, niezależnie od miejsca pobytu. Zasada ta sprawiała wiele kłopotu, trzeba było bowiem badać wg jakiego prawa dana osoba żyje. Służyło temu confessio iuris - wyznanie prawa, stanowiące oświadczenie osoby zainteresowanej co do tego jakim prawem się posługuje.

Wraz z krzepnięciem organizacji państwowej więzy rodowe ustępują więzom terytorialnym a pierwotna zasada osobowości prawa ustępuje zasadzie terytorialności prawa (obowiązywanie prawa w ramach określonego obszaru)

Partykularyzm personalny przerodził się z czasem w stanowość prawa Partykularyzm terytorialny uległ pogłębieniu w okresie rozdrobnienia feudalnego.

Wyrazem likwidacji prawnego partykularyzmu były inicjatywy unifikacji lokalnych praw zwyczajowych. Czynnikiem integrującym było tzw. prawo uczone (rzymskie i prawo kanoniczne), które stanowiło podstawę studiów uniwersyteckich, miało walor uniwersalny. Przenikało do praktyki sądowej, wypełniając luki w prawie miejscowym i pozwalając na usunięcie rozbieżności między prawami partykularnymi.

Stanowość prawa:

Prawo epoki feudalizmu posiadało specyficzne cechy związane ściśle z istniejącą strukturą społeczną. Jedną z tych cech była stanowość prawa. Stanowość prawa była wynikiem stopniowego wyodrębniania się stanów, czyli grup społecznych określonych przez prawo i wyróżniających się odrębnym stanowiskiem prawnym.

W dobie monarchii stanowej, w okresie pełnego wyodrębnienia się stanów wykształciły się:

-stan szlachecki - prawo ziemskie, lenne, zwane też prawem polskim,

-stan mieszczański - autonomiczne prawo poszczególnych miast (np na prawie Środy Śląskiej i Magdeburga)

-duchowieństwo - prawo kanoniczna, prawo kościelne

-stan chłopski (dworski) - głównym ośrodkiem decyzji normatywnych był dwór właściciela ziemskiego.