Zęby kół zębatych mogą być nacinane metodą kształtową lub obwiedni ową. W przypadku metody KSZTAŁTOWEJ narzędzie ma krawędzie skrawające o kształcie wrębu koła zębatego hib jest prowadzone wzdłuż wzornika o kształcie wrębu koła. Podczas nacinania zębów narzędzie odtwarza zarys wrębu. Po wykonaniu jednego wrębu obrabiane koło zębate obraca się za pomocą podzielnicy o kąt odpowiadający podziałce uzębienia 3607/ (gdzie /-liczba zębów) i nacina się następny wrąb. itd. Jako narzędzia do nacinania zębów metodą kształtową mogą być użyte odpowiednio ukształtowane noże dłutownicze, ścierne oraz modułowe frezy krążkowe lub palcowe.
METODA OBIEDNIOWA polega na tym. że podczas nacinania zębów, część obrabiana i narzędzie wykonują taki ruch względny jakby istniał gdyby część miała nacięte zęby.
FREZOWANIE KSZTAŁTOWE do frezowania kuł zębatych metodą kształtową używa się frezów modułowych krążkowych i palcowych. Zarysy ostizy tych frezów powinny odpowiadać zarysowi koła nacinanego kształt zęba koła jest wyznaczany przez kąt przyporu. moduł i liczbę zębów- Koła zębate frezowane kształtowo są obarczone błędem wykonania zarysu ostrzy frezu, błędem podziahi oraz błędem ustawienia frezów. Z tych względów są one mniej dokładne od kół wykonywanych dr ogą obwiedniową. Metodą tą wykonuje się zębatki i koła zębate walcowe o zębach prostych i śrubowych
PRĘDKOŚĆ SKRAWANIA v nazywamy w tym przypadku drogę przebytą w ciągu jednej minuty przez punkt krawędzi skrawającej leżącej na największym obwodzie frezu. Prędkość skrawania wynosi 25-50 m/min. Przesunięcie koła zębatego w stosunku do osi frezu w kierunku ruchu posuwowego w ciągu jednej minuty nazywamy posuwem czasowym fT.
CZAS MASZYNOWY w przypadku obróbki walcowych kół zębatych o zębach prostych i śrubowych oblicza się ze wzoru tM=z L/fT min. Z-liczba zębów- nacinanego koła. fpposuw minutowy. (j=fz z n. L-dhigość przesunięcia stohi. L=l+lD+lw Dla kół z zębami prostymi 1=B.
Z zębami śrubowymi l=B/cosp. Szerokość wieńca zębatego, p kąt pocliylcnia zębów do osi koła. Iw - wybieg frezu. 1,,-dobieg frezu zależny od średnicy frezu i od głębokości skrawania
FREZOWNIE OBWIEDNI OWE frezy ślimakowe modułowe są używane do nacinania zębów; kół walcowych z zębami prostymi na powierzchni zewnętrznej, kół walcowych z zębami śrubowymi oraz ślimacznic. Przy nacinaniu zębów śrubowych kąt q> pochylenia osi frezu oblicza się; <p=ip+-p. ip-kąt wzniosu linii śrubowej frezu ślimakowego, P-kąt pochylenia lii zębów koła nacinanego. Krez ślimakowy jest to narzędzie o kształcie bryły obrotowej utworzonej przez nawinięcie zębatki na powierzchne walcową w tai sposób, że poszczególne zęby zębatki tworzą zwoje Zapewnia uzyskanie bar dzo dokładnej podziałki nacinanego, koła lecz nic zapewnia tak dużej dokładności wykonania zarysu jak nóż zębatkowy Frezowanie frezem ślimakowym ma zastosowanie przy wykonywaniu kół niezbyt dokładnych oraz jako obróbka zgrubna kół dokładnych. Metoda obwiedniową ma również zastosowanie w obróbce wałków- wiclowyp ust owcy, kształtowych i kół łańcuchowych Znalazły zastosowanie w przemyśle obrabiarkowym, samochodowym, lotniczym. Prędkość skr awania odpowiada prędkość obwodowa frezu v=jc d n/l(XX)|m/min). Posuw stanowi przesunięcie frezu wzdłuż osi nacinanego koła odpowiadające jednemu obrotowi nacinanego koła.
DŁUTOWANIE KÓŁ ZĘBATYCH dłutowanie kół zębatych dhitakirm narzędzie zwane dłutakiem ma kształt koła zębatego o zarysie ewołwentowym. Dhitakami nacina się koła zębate walcowe o zębach prostych oraz śrubowych o zazębiaiiu zewnętrznym i wewnętrznym. Podczas skrawania dłutak wykonuje mdi postępowo zwrotny w górę i w dół Skrawanie odbywa się tylko podczas suwu roboczego, którym jest nich w- dół. W celu niedopuszczenia do uszkodzenia obrabianej powiazclini podczas jałowego mchu narzędzia odsuwa się stół wraz z kolan nacinanym. W czasie dłutowanie zębów są wykonywane następujące ruchy postępowo zwrotny, ruch wrzeciona z dłutakiem. obrotowy mdi wrzeciona z dłutakiem. obrotowy mdi stohi z zamocowanym na nim kołem nacinanym, nich dhitaka po promiaiiu koła nacinanego, odsunięcie stołu podczas jałowego mchu narzędzia. Po ukoriczaiiu nacinania uzębiaiie koła następuje samoczy-nne zatrzymanie obrabiarki