73061

-    po odkarmieniu przez matkę dziecko przechodziło do rąk niańki, która otaczała je mnóstwem zabawek;

-    do 6 roku życia czas upływał dziecku na zabawach w otoczeniu domowym; mężczyzna mało interesował się dzieckiem; było ono traktowane lekko i wesoło;

-    około 7 roku życia chłopiec szedł do szkoły; do 18 roku życia przebywał pod nadzorem pedagoga (był nim zaufany niewolnik, któremu ojciec powierzał opiekę nad dzieckiem i jego wychowanie; dawał mu tez rózgę z szerokim prawem do korzystania z niej);

-    przez pierwsze 7 lat kształcono dziecko w zakresie elementarnym, muzycznym i poetyckim;

-    najważniejsza była nauka tabliczki mnożenia;

-    około 10 roku życia dzieci uczyły się wierszy na pamięć (Homera); celem było wpajanie cnotliwości i kształcenie moralne;

-    około 14 roku życia młodzieniec spędzał większość czasu na ćwiczeniach gimnastycznych, a od 18 do 20 roku życia miał obowiązek służby wojskowej; po ukończeni efebii chłopiec stawał się obywatelem;

Sofiści

-    naukę powinno rozpoczynać się bardzo wcześnie, aby już w chłopięcym wieku otwierać oczy na poznanie prawdy;

-jedynego źródła naszej wiedzy upatrywali w poznaniu zmysłowym; wysoko stawiali sobie cnotę;

-    chodziło im o znaczenie plutokracji; Sofiści uważali człowieka za tego, który może wszystko;

-    zwracali uwagę na naukę gramatyki i retoryki,

-    podjęli próbę rozwiązania problemu wartości i możliwości wychowania, przeciwstawili się dotychczasowym twierdzeniom,że dzielność i cnota jest dziedziczna i właściwa tylko klasom arystokratycznym. Podjęli pierwsze próby wprowadzenia i analizy pojęć pedagogicznych, ideał wychowawczy obejmował: dzielność, cnotę polityczną, harmonijnie ukształtowany charakter, wychowanie retoryczno- erystyczne, i encyklopedyczne, zwracali uwagę na naukę gramatyki i retoryki.